Online emlak platformlarında vadi düz taşınmazlar ilanlarına müteveccih aranjman Resmi Ceride’da 31 Mayıs Salı haset yayımlanıp 1 Haziran itibariyle uygulamaya girdi. Eskimemiş aranjman ile car sitelerinde kayran kayran taşınır ve taşınmazlara ilgilendiren parçalanmamış bilgiler, 1 mahiye periyotlarla Dirimlik İdaresi Başkanlığı’na bildirilecek. Uygulamayla yapmacıklı zar vererek emlak piyasasında kurgusal gayeli bedel artışlarının engellenmesi, bir zamanda kazanç kaçağının yer aza indirilmesi ve piyasanın şeffafl aştırılması amaçlanıyor.

Leyla İlhan’ın Dünya’daki haberine bakarak düzenleme piyasada üstelik etkisini çabuk gösterdi. Düzenlemenin Resmi Gazete’üstelik yayımlandığı önceki günde zar sitelerinde kaldırılan zar sayısı 2’ye katlanırken, silinen ilanların devamında dahi artarak sürdüğü belirtiliyor. Sistemin konutlarda oluşan köpük fiyatları benzeri nebze olsa da düşüreceği, ancak yeryüzü eksikliğinden belde şişkinlik oranında artışların ise süreceği tabir ediliyor. bununla birlikte bölüm firmaları, silinen ilanların Facebook ve Twitter kabil denetlenemeyen sosyal medya alanlarına ya de online sıfır platformlara kaymasından endişeli.

Denetimler para sahipleri ve yurt ofislerine olacak

Uygulamayla ilişkin yorum işleyen Emlakjet Genel Müdürü Miğfer İdikat, “Şu anda intibak dönemindeyiz. Yapmacıklı ilanlar üzerine hem Dirimsel İdaresi hem da Tecim Bakanlığı’na haddinden fazla çok şikayet gittiğine dayalı havas oluyordu. Piyasada fiyatları üst soldurmak amacıyla bu kalem ilanlar yayımlanıyor. Doğrusu gayrimenkul az buçuk emsale bakarak gidiyor. Bölgedeki fiyatları gören mülk sahipleri fiyatları artırıyor ve sentetik tıpkı şişkinlik oluşuyor. Bu nedenle böyle benzeri değişmeyen münfail cins” dedi. Antrparantez kayıtdışı ekonomiyi engelleyerek kazanç kaybını minimuma indirmenin hedefl endiğini anlatan İdikat, “Aplikasyon kapsamında car siteleri, daha çok Dirimlik İdaresi’nin Hikmet Aktarma Sistemi’ne car sahibinin kimlik bilgileri, onu yayımlayan taşınmazlar firmasının kimlik bilgileri, ticaretle ait bilgileri, ilişkin gayrimenkul adresin ve gelişigüzel zar yayından kalktığında hastalık kalktığıyla ilişik bilgileri aylık namına uyumlu verecek” dedi.

“Aplikasyon açısından riskler var”

Gayrimenkul sektörünün yer şişman probleminin verilerin şeffaf olmaması olduğunu dile getiren İdikat, “Bir gayrimenkulün belediyede rayici değişik, tapuda değeri değişik, listelenen değeri değişik. Bu de her uygulamanın önünde bariyer teşkil ediyor. Dolayısıyla düzenlemeye endişe olarak artı bakıyorum. Amma yapılabilirlik açısından riskler var. Konuştuğumuz bazı emlakçılar, ‘O ahit ben üstelik car sitelerinde yayınlamam. WhatsApp gruplarında, Facebook, Instagram üzere platformlarda yayınlarım’ diyorlar. O devir bu verileri alamazlar. O mecralara doğrulum dahi Türkiye’nin yerel girişimlerinden paranın o tarafa kayması kabilinden ayrımsız risk oluşturabilir” yorumunda bulundu.

“Denetimi tahakküm”

Bu işin denetim tarafının birlikte yumruk olacağını dile getiren Tolga İdikat, “Takkadak bizim sitemizde 100 bin ilan giriyor, 100 bin zar çıkıyor. Bunları kim arayacak, kim denetleyecek? Bu açıdan uygulamada biraz ağırlık olacak” dedi. Normalde her dönüş 3 bine yakın ilanın siteden kalktığını belirten İdikat, “Kararın Resmi Gazete’dahi yayımlandığı ilk aktarılma 7.500, ikinci dönme 8.000 zar silindi. Emreylemek ki ayrımsız kol tedirgin oldu ve düzenleme geçmiş aşamada amacına erişmiş oldu” diye yorumladı.

“Cezadan bahsedilmiyor”

Sistemde şu anda bire bir cezadan bahsedilmediğini söyleyen İdikat, “Örneğin 1 milyon liraya satışa çıkardık. Sonraları ilan kaldırıldı. Çabucak ‘Niçin kaldırıldı?’ diye niteleyerek soracaklar. Fakat kişi birçok TL’den satıldığını hikâyelemek zorunda kalacak. Burada benzeri ceza durumu yok. Süfli var sıfır ilanları yakalamayı amaçlıyorlar. İşini doğru yapanlara yönelik benzeri prosedür beklemiyorum” dedi.

Ayrıca bağan fiyattan feyiz haddinden fazla pahalıya satanlarda mesele oluşmasını beklediklerini tabir fail İdikat, şunları söyledi: “Ukubet mekanizması elan kemiksiz değil. Dirimlik İdaresi bunu izlem edecek. Amaç akıllıca verilerin sisteme girilmesi ve kayıtdışılığın engellenmesi.”

“Fiyatları yükseltir”

Bu uygulamanın, zar sitelerini elan disiplinli ve taharri edilebilir şekilde hisse senedi yapmaya zorlayacağını kaydeden TURYAP Umumi Müdürü Kemal Karadağ, “Uygulama kapsamında imdi hoppadak kök anlamda sözleşmesi yapılan ilanlar girecek. Bu yönetmeliğin temel amacı emlak alışveriş ile ait kaçağı çelmek. Zımnında aplikasyon ile spesifik adına yurt firmalarından ziyade, esas matlup özdek yurt gurur satımında oluşan gayrimenkul vergisinin doğru verilmesini seçmek. Zira insanlar tapuda gerçek fiyatını bağan gösterebiliyorlar. Bankadan 1 milyon TL yüreklilik çekip, lüp fiyatını 500 bin TL gösterebiliyorlar. Illet bu büyüklüğünde itimat çekip hakeza yapanlara müteveccih geçtiğimiz dönemde çıkan yasayla geriye çevrik cezalar kesildi. Bu düzenlemede üstelik maksadın ayrımsız olduğunu düşünüyorum” diye konuştu.

Uygulamanın fiyatlar üzerindeki etkisi için üstelik mütekellim Karadağ, “Bence fiyatları çıkarır. Çünkü aplikasyon arz çokça dünyalık sahiplerini etkileyecek. Çünkü tapu harcının benzeri kısmını mal sahibi bile ödüyor. Antrparantez tıpkı ev 5 sene içre satıldığında oluşan derece artışından ekolojik ortam mal sahibi yurt rüşvet vergisi ödüyor. Dolayısıyla derece ne kadar düşükse o kadar beş altı ödüyor. Demincek gerçek fiyatlar olunca para sahibi bu farkı birinden hissetmek zorunda kalacaktır. Genele yayılmasa birlikte bu minval artışları de duyacağız. Bu nedenle kısa vadede fiyatları yükselteceğini düşünüyorum” dedi. Tıpkı zamanda sitelere car vermeden mir yoluna gidileceğini de kaydeden Karadağ, “Bu ebat gayrimenkul firmalarına kısa vadede kâr sağlayacak. Evet de zar sitelerinde bağan denk verip, düet görüşmelerde bunu açık artırma yoluna gidebilirler. Ancak beş altı sene içinde vadede ise kıymet neyse o verilecek. Çünkü sistemin hep açıkları kapatılacak” yorumunu yaptı.

Fahiş fiyatı engelleyecek

Sektörde oluşan efdal fiyatlara karşın, hükümetin online taşınmazlar portallarına satılık ve kiralık ilanlarını Dirimlik İdaresi’hangi en zorunluğu getirdiğini nâkil Zingat.com As Direktörü Nişane Karaismailoğlu, çalışmayla hükümetin fahiş fiyatların önüne geçmeyi hedefl ediğini kaydetti. Esasen 9 Mayıs’ta açıklanan bağan faizli bölük itimat paketinden bilahare Dirimlik İdaresi Başkanlığına filhakika günce bazda raporlama yapmaya başladıklarını söyleyen Karaismailoğlu, “Demin regüle ayla getirildi. Sunu büyük faydası gerçeği yansıtmayan ‘fake’ ilanların olmaması olacak. İlanda olanlar dünyalık sahibinin izni ve onayı ile olacak. Tığ da imdi rastgele ayın akıbet günü bunu Dirimsel İdaresi’hangi bildirmiş olacağız” dedi. Aranjman ile birlikte online taşınmazlar sitelerinde günce kapanan car sayısının iki katına çıktığını belirten Karaismailoğlu, karar güdük vadede car sayısının yüzde 20 azalmasına illet olacağını, bu ilanların toplumsal iletişim araçları kurumlarına alanlarına kayacağını söyledi. Düzenlemenin fiyatları kontrol altına alacağını öngördüklerini aktaran Karaismailoğlu, “Fiyatlar orta ve ayrıntılı vadede aşağı taraflı hareket edebilir. Talebin daraldığı tıpkı ortamda fiyatlar yukarda kalıyorsa elhak iner. Arzda derinleşme olmadıkça gücük vadede değer artışı öngörmüyoruz” diye niteleyerek konuştu.

Elan açık ayrımsız süreye gerekseme var

Tapu.com müessis ortağı Emre Erşahin, “Bildiri, genel ağ içinde yayınlanan söylenegelmiş ve gayrimenkul ilanlarının yarattığı taşıt dışı ekonomiyi önleyecek olması anlamında balaban tıpkısı hamle” diye yorumladı.

Tam Müteşebbis Taşınmazlar Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Başkanı Kağan Aksungur “İlgili tebliğin amacı umumi olarak esassız ilanların ortadan kaldırılması ve fahiş eşit artışının engellenmesine müteveccih. Taşınmazlar işletmeleri tebliğde sabık ara bulucu hizmet sağlayıcısı olmayıp, car veren kişiler mesabesinde görünüyor. Eğer yurt işletmesinin ayrı bir web sitesi da var ve ilanları bu şehir üzerinden yayımlıyor ise tebliğdeki vadi sağlayan olarak üstelik değerlendirilebilir. Aranjman ile düz sağlayıcıları, yani portallar üzerinden car verenler, verdikleri ilanlara müteveccih olarak sahiplik sahibine ilişkin bilgilerin de nakletmek zorunda olacak. Emlak işletmelerinin özlük firmalarına ilişkin web siteleri varsa, madun yapısını bu düzenlemeye akıllıca arkaç getirmeleri gerekecek. söz konusu aplikasyon ile sahte ilanların, yetkisi olmadan zar girişi fail sahte aracıların engellenmesi hedeflenmekte” ifadelerini kullandı.

GİB’e bildirim şartı basamak fiyatlarını artıracak mı?

Yükselen basamak fiyatları arsaya olan talebi artırdı