Gayrimenkul çekicilik ve satış işlemleri tapu sicil müdürlükleri dışında noterliklerde bile yapılabilecek. Noter ücreti taşınmazın değerine bakarak 500 liradan birkaç ve 4 bin liradan aşkın olamayacak. Dünya’dahi Canan Sakarya imzasıyla saha alan habere bakarak, emlak koca sözleşmesinin düzenlenmesinden muhit oluşan zarardan noterler da sorumlu olacak. Bu zararın çap marifetiyle ödenmesi halinde mehabet, sözleşmeyi düzenleyen notere cayma edecek. Notere alın açılacak davalar, tapu sicilinin bulunduğu kayran mahkemesinde görülecek.
Meclise sunulan karar paketiyle yurt satışlarının noterliklerden bile yapılmasının yolu açılıyor. Zaman Meclis Hak Komisyonu’nda görüşülecek kanun teklifinde yer düzlük düzenlemeye bakarak; noterler, emlak eş başvurusu konusunda müracaat belgesi düzenleyecek, gayrimenkul üzerindeki temas soy kısıtlamayı ve emlak satışıyla ilişkin değişik kanunlarda kayran düz sınırlamaları dikkate alacak. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce tapu araç örneği ve gayrı belgeler, tapu bilişim sistemi aracılığı ile noterlerle paylaşılacak. Taşınmaza ilişik anahtar ve belgelerin muallel olması yerinde ilgili tapu müdürlüğünden sakat olan konular sistem üzerinden dilek edilecek ve nekais tapu müdürlüğünce giderilerek sisteme aktarılacak.
Noterlerce türe sahibi belirlendikten ve taşınmazın satışına engel türel bir durumun bulunmadığının tayin edilmesinin arkası sıra emlak satış mukavelesi yapılacak. satış mukavelesi tarafl arca imzalandığı anda kâtibiadil, tapu bilişim sisteminden gündelik numarası alarak sözleşmeyi bu sisteme kaydedecek. Sözleşmenin sisteme kaydından sonradan tapu müdürlüğünce taşınmazın tapu siciline tescili sağlanacak. satış sözleşmesi ile başka vesaik, noterlik marifetiyle sisteme aktarılacak ve fiziksel namına arşivlenecek. Tapu araç örneği ve değişik belgelerden adalet sahibinin belirlenememesi yahut satışa bariyer hukuki bir durumun varlığı halinde noterlerce koca işlemi gerçekleştirilmeyecek.
Noter ücreti 4 bin TL’den fazla olamayacak
Kanun teklifine göre, noterlik ücreti taşınmazın değerine bakarak 500 liradan beş altı ve 4 bin liradan çok olamayacak. Bu miktarlar, baştan valüasyon oranında takvim yılı esasen etkin olmak amacıyla artırılacak. Noterler yoluyla yapılacak taşınmaz koca sözleşmelerinde hemen tapu harcı alınacak, bu amal amacıyla antrparantez noter harcı alınmayacak. Emlak satma sözleşmeleri işaret vergisinden ve bu işlemlere ilişik düzenlenen kağıtlar kızıl kağıt bedellerinden ayrıklık olacak. Emlak eş sözleşmesinin düzenlenmesinden ufuk oluşan zarardan noterler de mesul olacak. Bu zararın ihtişam eliyle ödenmesi halinde celal, sözleşmeyi düzenleyen notere rücu edecek. Notere cebin açılacak davalar, tapu sicilinin bulunduğu meydan mahkemesinde görülecek.
Tapu işlemlerini hızlandırır, amma tayyareci havza ile test edilmeli
Gündemde olan düzenlemeyle ilişik mütekellim Teknik Yapı ve İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, “Halihazırda tapu dairelerinde personel ve verim yüzdelik 30 oranında. Nedeniyle işlemler haddinden fazla tehlikeli ilerliyor. Edebiyat gelişiyle tatile çıkanlarla alay malay bu verim elan üstelik düşecek. Yeni aplikasyon sunturlu. Dünyada umum tapu işlemleri noterler aracılığıyla yürütülüyor. Düzentileme henüz fazla atiklik getirecek. Ancak bakir çalışmalar devreye girdiğinde ise bire bir uyarlama süreci oluyor. Bu yüzden kararın pratikteki uygulamalarını takip etmesi gerekir” diye konuştu.
“Aydınlatılması gereken konular var”
Genele yayılacak şekilde, emlak satışlarının noter sözleşmesiyle yapılmasının olumlu ayrımsız adım olarak değerlendiren Taşınmazlar Pazarlama ve Bey Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan üstelik, “Tapu dairelerinin yoğunluğunun / yükünün azaltılmasında, hakeza bir yetkilendirme müspet evet. Sektörümüz alelhusus yıpranmamış konutların ‘eş vaadi ile koca’ sözleşmelerinin düzenlenmesinde noterlerle işbirliği içerisinde, yani sektörün makul ayrımsız say kültürü var. Ancak, bu kez tıpkı vaat değil bile doğrudan eş bahis konusu olacağı üzere bağlam taslağını ortada olmaksızın ifade etmem gerekirse, sunma sonunda tescil kuruluşu gine ilişik Tapu Dairesi olacağından, noterden muamele yapıldığında mı, yoksa tapu lüzumlu kaydı özlük tarafında güncellediğinde mi tapu ant sürecinin kesinleşeceği, tapu harcı ödemesinin bile benzer şekilde noterde muamelat yapılınca mı, yoksa tapu kütük güncellemesi yapınca mı yapılacağı konularının aydınlatılmasında yarar var” diyerek konuştu. Tapu müessesesine hem hukuksal hem da mahiyet kişilerin çok haysiyet ettiği aynı süreç olduğunu nâkil Özcan, bu nedenle getirilecek bu soy bakir essah değişikliklerin öncelikle muhtemelen ayrımsız yörede / şehirde pilot uygulamasının yapılması, ondan sonraları yürürlüğe alınmasının makul olacağını ifade etti.
“Zatî veriler ve dolandırıcılar üstüne tedbir alınmalı”
“Düzenlemede ‘şahsi verilerin gizliliği’ konusu çok yüce” diyen İsmail Özcan, “Noterlere tapu bilgilerine ulaşım yetkisi verilmesi, bu kök verilerin korunmasının lacerem sağlanacağı hususunu akla getiriyor; gerekli yazılımsal ve ustalık kontrol ve süreçlerinin gür benzeri şekilde kurgulanmasından sonradan işlerliğin başlatılması çok durumunda olacaktır. Sair yandan hele gayrimenkule dayalı suç çetelerinin, noterlerin repertuvar eksikliğinde, bu kanalı kullanarak bir topluluk manüpilasyon ve suç oluşturacak girişimlerde bulunabilmesini önleyecek farklı düzenlilik ve arama mekanizmaları da kurgulanmalı” dedi.
