Kahramanmaraş’ın Elbistan ve Afşin ilçelerindeki linyit sahalarından çıkarılan ve yüzyılın madeni namına adlandırılan leonarditten 600 bin litre nakit ve türap hümik hamız üretimi üzere 2 nezaret ortaklığında yapılabilirlik çalışması yapılacak.
Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Izleme ve Bütçe Başkanlığınca hazırlanan ‘2023 Yılı Cumhurbaşkanlığı Almanak Programı’, Resmi Gazete’dahi yayımlanarak onaylandı.
Karar çerçevesinde; Enerji ve Bittabi Kaynaklar Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Hayatiyet Üretim Çok Ortaklı Şirketi (EÜAŞ) ve Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) işbirliğinde ekincilik hayvancılık, kozmetik, tılsım sanayisi kadar birçok alanda geçer ve 1,8 bilyon tonluk rezerv tayin edilen Elbistan-Afşin bölgesindeki linyit sahalarında vadi düzlük leonardit madeninin ekonomiye kazandırılması hedefleniyor.
Buna göre, ait bakanlık ve kurumlar, Afşin-Elbistan sahasındaki leonardit araştırı ve kalite rezerv çalışması yapacak. Ayrıca, 600 bin litre hazır para ve toz hümik hamız üretimi üzere gerekli fizibilite çalışmaları tamamlanacak. Bu yatırımın hayata geçmesi, ilkin ekincilik sektörü açısından hayati ehemmiyet sunu ediyor. Yatırım, bölgede istihdam ve ekonomiye üstelik balaban ulama sunacak.
Linyitin kömürleşme esnasında faziletkâr oranda oksidasyona uğramasıyla oluşan ve içerdiği faziletkâr orandaki hümik asitlerden muhit haddinden fazla mebzul bir arazi aranjör yerine bilinen leonarditle ilgili bir nice ilmî çalışması bulunan Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ) Ziraat Fakültesi Çocuk Bilimi ve Nebat Besleme Bölümü Akademisyen Prof. Dr. Kırat Saltalı, leonarditin tarımda kullanımıyla kimyasal basılmış kullanımının azalıp nebat veriminin arttığına işaret etti.
Bölgedeki leonardit rezervinin kestirmece 1,8 bilyon ton yerine oranlama edildiğini vurgulayan Prof. Dr. Saltalı, söz konusu kaynağın ekincilik sektörüne transferi halinde almanak kestirmece 500 milyon dolar civarında tasarruf sağlanabileceğinin üstelik altını çizdi.
Saltalı, bu madenden hümik hamız üretiminin devreye alınması halinde tarım sektörüne çok iri ulama sağlanacağını düşündüğünü belirtti. Prof. Dr. Ölçü Saltalı, “Gelgelli gübrelerin yüzde 95 oranında olmamış maddesini haricen alıyoruz. Azotlu gübrenin üretiminde doğal gaz kullanılıyor tığ doğal gazı dışarıdan alıyoruz. Yani basma olmamış maddeleri bakımından tığ dışarıya bağımlıyız. Biz leonardit kaynaklı ve leonardidin ayrımlı türevleriyle ait gübreleri oluşturduğumuz ahit kimyasal basılmış kullanımını yüzde 20-25 oranında azaltabiliriz, haricen aldığımız tor maddeyi dahi böylece azaltmış oluruz. Tığ bölgemizde kâin leonardit kaynaklarını ekincilik sektörüne alıntı ettiğimiz ant hem Türkiye’nin topraklarını etkin ve dosdoğru kılacağız hem dahi bu kaynaklara Orta Şark ve Afrika ülkelerinden ağır sıklet irade gelecek” dedi.
Çoğulhan Mahallesi’nde leonardit tesisi işleten Veysi Yıldız ise, “Bu özel beyaz zehir, topraklarımızı tek ekincilik yapılmamış seviyeye getirmektedir. Topraklarımızda yüzde 30’lara vasıl verim artışı, buna ilişkin olarak faziletli kaliteli ürün ve katıksız semere ve sebze yetiştirmede çok balaban avantajlar sağlamaktadır. Buna istinaden toprağın örgensel maddesi yükseldiği antlaşma hem basma tüketimi yüzdelik 25’lere düşecek hem dahi ürün artışı yüzdelik 30’larda olacak. Buna merbut yerine de topraklarımız gençleşecek. Elan natürel sebzeler ve meyveler tüketeceğiz” açıklamasında bulundu. – KAHRAMANMARAŞ
