İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Anne Bilgi Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Alper Şener, Kovid-19 önlemleri dolayısıyla muafiyet sisteminin bütün teneffüs yolu enfeksiyonlarını unuttuğunu belirterek “Deminden grip kabil sair teneffüs yolu enfeksiyonlarını baştan hatırlayacağız.” dedi.

Tüm dünyayı kuşatan Kovid-19’un etkisi azalsa dahi daha günlük hayattan çıkma değil. Maske, toplumsal meydanlık ve aşılama kabilinden sözcükler salgınla mücadele sürecinde çokça konuşuldu. Önlemlere ve mevsime ilişkin fenomen sayıları azalıp artsa de ahiret yolculuğu ve hastaneye yatış rakamlarındaki bağan cesamet haddizatında salgınla mücadeleyi ortaya koyuyor.

Hava sıcaklıklarının adım adım düşmesi, bu dönemde grip vakalarının artması katıksız namına Kovid-19’un gidişatı ile ilgilendiren soruları gündeme getiriyor.

Kovid-19 ile ilgilendiren son gelişmeleri müstevli döneminde Koronavirüs Bilgi Oturmuş Üyeliği özne İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları Esas Bilgelik Dalı Akademisyen Prof. Dr. Alper Şener’e sorduk.

ISTIFHAM: “Kovid-19 vakaları ülkemizde ne durumda, özge virüslerin görülme sıklığı nedir?”

Prof. Dr. Alper Şener: “Alınan önlemler ve aşılama zımnında koronavirüs enfeksiyonunda ağırbaşlı oranda azalma oldu. Afiyet Bakanlığının verilerine göre imtihan fazlalık oranlarının yüzde 10’nun altında. Elhak servislerde yatan züğürt grubunda müstacel servise referans grubunda birlikte PCR imtihan pozitiflik oranımız çok haddinden fazla düştü. Amma adenovirüs ya bile influenza gibi gayrı teneffüs yolu enfeksiyonlarında aşamalı bire bir artma var. Eylül, ilk teşrin ayından itibaren bu enfeksiyonların artışı olduğunu biliyoruz. Daha sonradan teşrinisani ayından itibaren birlikte influenza başlıyor. Kasım ayından itibaren enflüanza enfeksiyonlarında aheste bir çoğalma bekleniyor.”

ISTIFHAM: “Avrupa’birlikte müstevli boyut nedir? Tıpkı artış öngörülüyor mu?”

Prof. Dr. Alper Şener: “Ilkin İngiltere gelmek için Avrupa Birliği ülkelerinin çoğunda solunum yolu enfeksiyonları ve Kovid-19 vakalarında artım var. Dolayısıyla bizde bile solunum yolları ve Kovid-19 salgınında tıpkısı artış türlü. Bu bizi karmakarışık etmesin amma tedarikli olmamız üstelik fayda var. Çünkü gayrı solunum yolu viral enfeksiyonlarıyla Kovid-19 enfeksiyonunun bulguları aceleten çabucacık bire bir. Virüs enfeksiyonunda imdi burun akıntısı görürken gripte artık eklem ağrılarını görüyoruz. Adenovirüs henüz sel olarak derbent ağrısı yerine karşımıza çıkıyor. Nedeniyle Kovid-19 enfeksiyonlarıyla bu bulguların bütünü karışabilen bulgular.”

ISTIFHAM: “Sonuç dönemde enflüanza vakalarında artım görülüyor, bunun sebebi nedir?”

Prof. Dr. Alper Şener: “Kovid-19 salgını dolayısıyla takılan peçe, ilkah ve toplumsal küşayiş kurallarına uyulduğu üzere güzeşte 2 yılda enflüanza vakaların görülmedi. İki yıl boyunca gerçekte bağışıklık sistemimiz hep teneffüs yolu enfeksiyonlarını unuttu. Kovid-19 ile savaşım ettiğimiz üzere ayrıksı solunum yolu enfeksiyonları üstelik gündemden düştü. Demin grip kadar ayrıksı solunum yolu enfeksiyonlarını baştan hatırlayacağız. Bu hatırlayacağımız solunum yolu enfeksiyonlarında muafiyet sistemimiz da bununla ince aktarılma karşı karşıya kalmadığı üzere sanki ilk defa karşı karşıya kalıyormuş kabil reaksiyon verecek amma bunu ürkü yapmayalım. Çünkü gâh hastalar geliyor enfeksiyonu 5 ve 7 devir efdal ateşle bitmeme ediyor. Hastaneye yatacak büyüklüğünde zahmet çekiyorlar, mafsal ağrısı çekiyorlar. Bunlara ürkü olmamak icap. Eğin iki yıldır unuttuğu için bu viral enfeksiyonları da baştan istihzar sürecine giriyor. Bu istihzar sürecinde muafiyet sistemimizi hatırlıyor. Bağışıklık sistemimizi hatırladıkça kalacak olan antikorlar önümüzdeki yıllarda gayrı solunum yolu enfeksiyonlarına cebin birlikte kendimiz hatırlamış olacağız.”

ISTIFHAM: “Bu süreçte kronik hastalığı olanlara tavsiyeniz ne peki?”

Prof. Dr. Alper Şener: “Grip ve Kovid-19 virüsünden korunmak amacıyla hele çor bulguları kâin kişilerin pekâlâ maske takmaya devam etmesi gerekiyor. Hele 65 yaş ve cisim kişilerin katiyen grip, batar ve Kovid-19 aşılarını yaptırmalarını öneriyoruz.”

SORU: “Havaların ısınmasıyla salgında hikâye sayılarının düşeceği konuşulmuştu ancak sabık literatür başında Kovid-19 şırakkadak yükselişe geçti, sebep böyle oldu”

Prof. Dr. Alper Şener: “Gerçekte varyantlar bu işi karıştırdı. Varyantlar işi bozdu diyebiliriz. Benzeri zamanda salgının derinleşmesine etmen oldu. Bunun beraberinde önlemlere dahi dikkat edilmedi, insanlar doğal olarak psikolojik namına rahatladı. Bundan yağlık yaz olmasına rağmen piki gördük. Sonra yavaş yavaş sayılar düşüşe geçti. Ama şunu birlikte söylemekte yarar var, toplumda muafiyet da arttı. bir anda haddinden fazla sayıda kayırıcı enfeksiyon geçirdi, tabii bağışıklığın etkisi makro.”

SORU: “Salgınla mücadelede ülkelerin keyif zir yapısı ön plana bundan sonra, bu süreçte Türkiye neler yaptı, esenlik sistemi pekâlâ çalıştı?”

Prof. Dr. Alper Şener: “Türkiye, Kovid-19 salgınıyla mücadelede parçalanmamış dünyaya benzer oldu. Virüsle ilgili bilinmezlerin büyük ayrımsız kısmı çıktı bilinir konuma geldi. Bilmediğimiz kısmı haddinden fazla beş altı. Türkiye yerine baktığımızda virüse karşı çalışkan, virüsün çoğalmasını engelleyip yıpratıcı ayrımsız antiviral ilacımız var. Onun dışında Türkiye’nin halihazırda cıvıl cıvıl aynı sağlık altyapısı var. Eskimemiş hastaneler açılıyor arka arkaya, şehir hastanelerinden tutun üstelik sair hastaneler karışma oluşmak üzere. Bunların bütünü bizim elimizi kolaylaştırıyor. Türkiye artık hem teneffüs cihazı anlamında, hem akak kapasitesi anlamında, hele kent hastanelerinin gündeme gelmesiyle rüştünü kanıtlama etti. Ayrıca sağlık çalışanı ordumuz bile yavaş anlamda arttı. Salgının başındaki üzere değiliz.”