Yozgat Bozok Teknopark bünyesinde kurulan şirkette, tasarruf ömrünü tamamlamış elektronik eşyalarda bulunan kızıl, paladyum, rodyum ve platin kabilinden altın metaller ayrıştırılıyor.
Yozgat Bozok Üniversitesi Bilgelik Edebiyat Fakültesi Kimya Bölümü Analitik Kimya Asıl Bilgelik Dalı Akademisyen Prof. Dr. Orhan Hazer, atık elektronik eşyaların ekonomiye kazandırılması için yaptığı AR-GE çalışmalarını Bozok Teknopark’ta kurduğu şirkette sürdürüyor.
Çalışmalar kapsamında Teknopark bünyesinde kurulan şirketin laboratuvarlarında, cep telefonu ve elektronik beyin ilkin oluşmak üzere elektronik atıkların içindeki altın madenler mankafa dönüştürülerek ekonomiye kazandırılıyor.
Hazer, AA muhabirine, Yozgat ve gayrı illerden realizasyon ettikleri elektronik atıkların içindeki zer, paladyum, platin ve rodyum üzere bulunmaz metalleri ayrıştırdıklarını ve bu alanda neşelilik gösteren İstanbul’daki firmalara sattıklarını belirtti.
Hazer, şunları söyledi:
“Toplanan elektronik atık çeşitlerini tasnif etmeye çalışıyoruz. Ne çeşit elektronik atılmış var ve bunların içeriğinde neler var, onları araştırıyoruz. Daha sonraları bunların içerisindeki bulunmaz madenlerin çıkarılması için genişlik ideal yöntemi belirlemeye çalışıyoruz. Ondan sonraki aşamada ise atıkların içerisindeki nadir metalleri çevreye uymazlık vermeden, minimum kazançlı maliyetle kafasız dönüştürüyoruz.”
“Bir titrem elektronik atıkta 500-600 gram zer olanaklı”
Elektronik atıkların “kent içi madeni” yerine nitelendirildiğini ifade fail Hazer, “Alışılagelen süreçte tıpkısı titrem yerey veya kayaçta 1-2 gram altın üstelik olması orada ihtiraz olduğunu gösterir. Elektronik atıkların tonunda 300 gramdan başlayıp kiloları bulan altın rezervi olabiliyor. Yani tıpkısı ton elektronik atığın içerisinde tahminî 500-600 gram kızıl olma ihtimali var. Yemeden Içmeden zer değil, gayrı madenleri üstelik elde edebiliyorsunuz. Yani tonlarca topraktan çıkaracağınız bire bir madeni hoppadak ayrımsız titrem elektronikten çıkarabiliyorsunuz.” diye konuştu.
Hazer, elektronik atıkların toplanmasında esas görevin evsel kullanıcıya düştüğüne, bunların çöplere gitmesinin bunaltıcı iktisadi kayıp olduğuna dikkati çekerek, “Elektronik eşyada beğenilen madenler mahdut dışından ithal edildiği için düşüncesiz dönüşümü mevki ekonomisine pahal vergi sağlayacaktır.” dedi.
Elektronik eşyaların zarfında altından daha değerli madenlerin bulunduğuna de bel eden Hazer, “Altının gramı bin lira civarında prosedür görürken, paladyumun gramı 1100, rodyumun gramı 9 bin liralık civarında işlem görmektedir.” bilgisini verdi.
Bozok Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Bozok Teknopark Genel Müdürü Prof. Dr. Şenol Akın birlikte 2015’te faaliyete geçen Bozok Teknopark’ta 17 projenin tamamladığını kaydetti.
Teknoparkta birçok firmanın projeleriyle büyüklük ekonomisine katkı sağladığını tamlayan Akın, “Amacımız, burada üretilen bilginin ekonomiye kazandırılmasıdır. Bu anlamda firmalarımız ürettikleri ürünlerle hem mikro dışına giden dövizin azaltılması hem dahi teknolojinin geliştirilmesine yardım sunmaktadır.” diye konuştu.
