Van’ın Erciş ilçesinde yaklaşık 270 hektar alanda kâin ızgara planlı antik şehir kalıntısında ortaya çıkarılan Aramice yazılmış 4 kitabeden tarihi kalıntılara ilgili şanlı bilgiler elde edilmesi bekleniyor.
İlçenin Üst Işıklı Mahallesi’ndeki Zernaki Belen’birlikte, kestirmece 2,5 kilometre uzunluğu ve 1,5 kilometre genişliğiyle dikkati calip ızgara düzenlenen tarihi site kalıntısında Firez ve Turizm Bakanlığının izniyle hafriyat çalışmaları yürütülüyor.
Van Müze Müdürü Erol Akil’nun başkanlığında, Van Yüzüncü Sene Üniversitesi Yazın Fakültesi Kazı Bilimi Bölümü Başkanı Prof. Dr. Rafet Çavuşoğlu’nun ilmî danışmanlığında düzenlenen çalışmalarda, Part İmparatorluğu dönemine ilişkin olduğu değerlendirilen 4 kitabe bulundu.
Koruma altına alınan Aramice yazılmış kitabelerin çözümüyle, çağcıl şişko ev anlayışının Şark Küçük Asya’daki evvel örneği olduğu melhuz kentin esrarengiz yapısına ilişkin koca bilgiler elde edilmesi hedefleniyor.
“Aramice yazı karakterlerinin ilk kez bu antika kentte kullanıldığını gördük”
Fikirli, AA muhabirine, sabık sene küşayiş sunulan istirdat kazısı çalışmalarına baştan başladıklarını söyledi.
Ortaya çıkarılan eserlerin kentin tarihi karşı majör ip uçları verdiğini belirten Çokbilmiş, kurtarma kazılarından antika kentin dış surlarına ait elan esbak tahribatların giderildiğini ve surların tıpkı kısmının ortaya çıkarıldığını aktardı.
Maşrık uğur cephesi uğrunda bire bir kapıya belen edecek alanın bulunmadığını kaydeden Uslu, şu bilgileri verdi:
“Dış surların vücut duvarına meful üzerinde Aramice yazılar kâin dört kitabe bulundu. Bu yazıtların üzerinde bilimsel çalışmalar bitmeme ediyor. Dönemsel adına kesin tıpkısı vukuf sunabilmemiz amacıyla dört yazıtın çözümlenmesi, transkriptinin yapılması gerekiyor. İlk veriler bu yapının Part İmparatorluğu dönemine ait olduğu yönünde. Urartu sonrası Pers ve Partların bu bölgede hakimiyet kurduğuna ait aheste bire bir veri, belirgi olduğunu ikna etmek gerekir. Burada esas meram hem buranın tarihi, kültürel dokusunu ortaya çıkartmak hem bile turizme kazandırılarak çıktı insanın buraya gelmesini tedarik etmek. Part İmparatorluğu dönemine ilgili mimarlık kalıntı yerine Zernaki Bel antik kentin dışında temas çatı bu güne kadar müze kayıtlarına geçmedi. Aramice diyerek tanımladığımız bu abece karakterlerin ilk kez bu antik kentte kullanıldığını gördük.”
“İlk defa Aramice kitabeler Şarki Küçük Asya Bölgesinde tıpkı mimari surun üzerinde bulundu”
Prof. Dr. Çavuşoğlu de kazıları kentin şimal uğur bölümünde yoğunlaştırdıklarını ve burada birlikte koskocaman gördükleri dört kitabeyle karşılaştıklarını rapor etti.
Kitabelerin çözümü için eksper ekibin çalışmalarının bitmeme ettiğini belirten Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“Part İmparatorluğu döneminin kitabeleri kendisine gözükmekte ancak çözümlenmesi bize haddinden fazla elan kesin şeyler söyleyecek. Karbon analizleriyle kesin gündüz vermemizi sağlayacak. Aramice kitabeler, Anadolu arkeolojisi açısından haddinden fazla heybetli. İlk posta Aramice kitabeler Şark Anadolu Bölgesinde benzeri mimarlık surun üstünde bulundu. Bir farklı büyük husus burasının gril planlı olması. Kabaca hesap yaptığımız antlaşma 7 bin ile 14 bin kişinin yemeden içmeden bu tepenin üstünde yaşadığını bize gösteriyor. Arkeoloji açısından çokça balaban.”
