TUNCELİ’nin Pertek ilçesinde Tozkoparan Höyüğü’nde yapılan arkeolojik kurtarma kazılarında 5 bin 500 yıllık mimarı yapılar belirleme edildi. Hafriyat danışmanı Düzce Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Akademisyen Doç. Dr. Mısır Yasemini Yılmayan, “Bu kazılarımızda anıtsal yapının bölümlerini açığa çıkardık. Bu abidevi bina bizi ilkin şaşırttı. Zira duvarlar haddinden fazla kalındı. Hücre planlı bölümleri üstelik var. Mimarı yapıların 5 bin 500 yıl öncesine ilgilendiren olduğunu düşünüyoruz” dedi.

Pertek ilçesindeki Tozkoparan Höyüğü’nde, güzeşte sene başlayan kazı bilimsel kurtarma kazısı çalışmalarının 2’nci etabı bu sene de Tunceli Müzesi Müdürü Kenan Öncel’in başkanlığında Düzce, Erzurum, Diyarbakır ve Çorum’daki değişik üniversitelerden akademisyenlerin danışmanlığıyla 15 kişilik personelle devam ediyor. Bir Nice uygarlığa ilgili ekin katmanlarının üst üste oluşturduğu Tozkoparan Höyüğü’nün yüzeyi ve çevresinde yapılan incelemelerde, bugüne mümasil dönemden başlanıp, neolitik döneme ilişik 9 bin sene öncesi bulgular tayin edilip birinci paye kazı bilimsel sit alanı ilan edildi. Kentte Keban Barajı kurulmadan geçmiş 1968 yılında gerçekleşen Pulur Höyüğü kazısından sonradan ilk kez bilimsel metotlar kullanılarak gerçekleştirilen kazılarda, tarihi dokuya zarar azaltmak amacıyla çalışmalarını inceden inceye yürüten kol, ‘Geç Kalkolitik’ ve ‘Erken Bronz’ çağlarına ilişik olduğu melhuz geçmişi 5 bin 500 yıl öncesine raci mimari esas kalıntıları tayin etti. Mimari yapının duvarlarının takı olması ekibi şaşırttı.

‘GEÇEN YIL BIRLIKTE BİR BALA CESEDİ ORTAYA ÇIKARILDI’Hafriyat danışmanı Düzce Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Akademisyen Doç. Dr. Mısır Yasemini Yılmayan, kazılarda ahit yüzüne sâdır yapının 5 bin 500 sene öncesine ilişkin olduğunu düşündüklerini tabir etti. Doç. Dr. Yılmayan, “2017 yılında belirleme ettiğimiz ve peşi sıra tescillenen Tozkoparan Höyüğü’nde 2021 yılında Tunceli Müze Müdürlüğü başkanlığında arkeolojik kazılar başladı ve bu yıl üstelik bitmeme ediyoruz. Güzeşte yıl höyüğün art yüzeyinde Çıpa Çağ’a ilgili kalıntılar açığa çıkartılmıştı. Bu sene hele elan çarkıt dönemlere tarihlenen zir bölümünde bitmeme ettik. Bu kazılarımızda anıtsal yapının bölümlerini açığa çıkardık. Bu anıtsal bina bizi ilkin şaşırttı. Zira duvarlar haddinden fazla kalındı. Göze planlı bölümleri bile var. 2 evreli olduğunu düşünüyoruz. Şu zaman esas yüzeyde çalışmalarımız devam ediyor. İçerisinde bulduğumuz arkeolojik kalıntıların yöre incelemesini tamamladık. Bu mufassal soluklu ayrımsız himmet. İlk tespitlerimize göre ‘İlk Tunç Çağı’na ait bir kültür. ‘İlk Bronz Çağı’ kentleşmenin başladığı dolaşma. Çömlekçilik, kumkuma verileri bize Tozkoparan Höyüğü’nün Mezopotamya ve Trans Kafkasya ile angajmanlı kalıntılar oluşturduğunu gösteriyor. İlerleyen çalışmalarla bunları netleştireceğiz. Günümüzden geçmiş 5 bin 500 yıl öncesine ait olduğunu düşünüyoruz. Geçen sene üstelik burada tıpkı bala cesedi ortaya çıkarıldı. Onun kemiklerinden ‘Karbon-14 testi’ yapmayı düşünüyoruz. Antrparantez yapının farklı noktalarında karbonlar bulduk. Analiz sonuçları da yapının tarihini verecektir” diye niteleyerek konuştu.Müze Müdürü ve Kazı Başkanı Kenan Öncel üstelik kazıların önemine değinerek, şunları söyledi:

‘2021 yılında bakanlığımızın onayı doğrultusunda ilimiz Pertek ilçesi Tozkoporan köyünde kurtarma kazılarına başladık. Bu kazılar Tunceli amacıyla çokça kebir. İlde çokça teferruatlı zamandır hafriyat çalışmaları yapılmıyordu. Tozkoporan Höyüğü’nde kazı çalışmalarının başlaması bölgenin arkeolojik geçmişini aydınlatması ve tarihsel serüvenini ortaya çıkarması açısından berenarı önemlidir.”