Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin, bulunduğu coğrafyayı tarımsal üretimle doyurabileceğini belirterek, “Sonunda hem dünyalık hem dahi stratejik gösterişli kazanırız. Çünkü, dünyayı doyuran kimesne, dünyanın lider ülkesi da odur. İşte bu nedenlerle tarımı ihmal edemeyiz.” dedi.

TOBB ile Azık ve Ekincilik Örgütü (FAO) aksiyon birliğinde ölçülü “Ekincilik-Besin Değer Zinciri Bağlamında Pespaye Ölçekli Çiftçilerin Risk Yönetimine Yönelik Seçeneklerinin Geliştirilmesi Çalışması”nın lansman toplantısı TOBB İkiz Kuleler’de gerçekleştirildi.

Hisarcıklıoğlu, burada yaptığı konuşmada, çiftçilerin, üretim, finansman, pazarlama, iklim değişikliği ve katıksız afetler kabil haddinden fazla sayıda riskle yüz yüze kaldığını, onları herhangi bir şarta hazırlamak ve ortaya çıkacak muhtemel zararları hafifletmek gerektiğini rapor etti.

Bu noktada 80 almanak uzmanlığı bulunan FAO ile gelişigüzel çalışmaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren Hisarcıklıoğlu, şöyle bitmeme etti:

“FAO’nun bilgi ve tecrübe paylaşımının çok kızıl ve faydalı olduğunu görüyoruz. Bu projeye de 2022 başında başladık. Ankara, Edirne, Eskişehir, İzmir, Konya ve Şanlıurfa’dahi 1000’e andıran üreticimizle sahada görüşme gerçekleştirdik. Elde edilen bulguları, Tarım Bakanlığımızın, akademisyenlerimizin ve sektörel uzmanların katılımıyla 2 hafta önceki Eskişehir’bile düzenlendiğimiz çalıştayda değerlendirdik. Toplantımızın 2. etabında de bunları konuşacağız.”

Verdiği destekten muhit Ekincilik ve Orman Bakanı Ünite Kirişci’ye teşekkür eden Hisarcıklıoğlu, “Bakanımızın liderliğinde ahali birliğiyle ekincilik ve hayvancılıkta, ülkemizi adalet ettiği düzem çıkaracağımıza inanıyoruz.” dedi.

“Mecmu bu coğrafyayı tığ doyurabiliriz”

Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin zirai hasılada Avrupa’üstelik geçmiş, dünyada 10. tam yer aldığını, buradan elde edilen 25 bilyon dolarlık ihracat sebebiyle kemiksiz döviz geliri kazanılarak dış tecim ilavesi verildiğini söyledi.

Tarım ve hayvancılığı ati açısından üstelik katiyen boşlama edilmemesi müstelzim tıpkı departman kendisine gördüklerini tamlayan Hisarcıklıoğlu, dünyadaki isim artışının yaratabileceği sorunlara meni etti.

Hisarcıklıoğlu, Türkiye’nin elinin altında müthiş bir imkan bulunduğunu vurgulayarak, “Tam bu coğrafyayı biz doyurabiliriz. Böylelikle hem dünyalık hem dahi mühim bati kazanırız. Zira, dünyayı doyuran kimesne, dünyanın şef ülkesi birlikte odur. İşte bu nedenlerle tarımı ihmal edemeyiz.” ifadelerini kullandı.

“Çözüm önerileri çalışmamızda ortaya konuldu”

Son dönemde piyasayı geliştiren mehabetli adımlar attıklarını dile getiren Hisarcıklıoğlu, lisanslı depo sisteminin hayata geçmesini sağladıklarını belirtti.

Hisarcıklıoğlu, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) ile lisanslı depo şirketi Lidaş’ı kurduklarını vurgulayarak şunları söyledi:

“Ardı Sıra özel sektörümüz de bu alanda yatırımlara başladı. Devlet genelinde lisanslı depo sayısı 300’e, antrepo kapasitesi 9 milyon tona ulaştı. Buraya konulan iz karşılığında alınan Elektronik Ürünü Senedi (ELÜS) finansmana erişimde inanca oldu. Devletimiz dahi envestisman, icar, lojistik ve çözümleme destekleriyle lisanslı depoculuğun gelişmesine büyük katkı verdi. Peşi Sıra Eser İhtisas Borsasının kuruluşunu gerçekleştirdik. Ticaret borsalarımız da pir ayrımsız anlayış sergileyerek hem TMO-Lidaş’ın müessis ortağı oldular hem birlikte Anadolu’da mukavemetli haddinden fazla lisanslı deponun açılmasını sağladılar. Ayrıca bugün Türkiye’de 25 olan mezun sınıflandırıcı laboratuvardan iri kısmını dahi borsalarımız faaliyete geçirdi.”

Hisarcıklıoğlu, ekincilik ve hayvancılıkta istihsal sürecinin tafsilatlı olduğunu, nedeniyle akça dönüşünün devir aldığını ve finans ihtiyacı ile mali riskin arttığını dile getirdi.

Üretim esnasında kontrol edilemeyen çok sayıda riziko ve vuzuhsuzluk bulunduğunu tamlayan Hisarcıklıoğlu, şunları kaydetti:

“Bu dahi gelirde devamlılık riskine defa açmaktadır. Ürünlerin arzı bodur dönemli, talebi ise ayrıntılı dönemlidir. Gider yapmaya başlanılan süreyle akça dönüşü arasındaki süreyi hile edecek finansal mekanizmalara gerekseme duyulmaktadır. İşte bu ve benzeri riskler, sahada yaşanan teessürat ve hal önerileri çalışmamızda ortaya konulmaktadır. Esasında, risklere karşı atılacak adımlar üzerine makro tecrübemiz bile bulunmaktadır. Zorunlu deprem sigortası DASK ve tarım sigortaları alanında dünyanın en muvaffakiyetli havuz modellerinden birisi kabul edilen TARSİM, neleri başarabileceğimizin pir örnekleridir. İnanıyorum kim Ekincilik Bakanı’mızın liderliğinde ve Bakanlığımızın bile destekleriyle üreticilerimizi riskler konusunda daha iri ve müdebbir arkaç getireceğiz.”

“Türk üreticileri çokça önemsiyoruz”

FAO Türkiye Temsilcisi Viorel Gutu da hoşur ölçekli üreticinin pazardaki stratejisinin geliştirilmesi gerektiğini söyledi.

Türk üreticileri çokça önemsediklerini belirten Gutu, şöyle dedi:

“Onları önemsemeye ve desteklemeye bitmeme edeceğiz. Zirai desteklerin verilmesi, mevki ve toplumun gelişmesi için çok eke. Banal ve mutedil ölçekli eş işçilerini üstelik entrika eden kuruluşların yönetimde hezel sahibi olmasını sağlamalıyız. Kıytırık ölçekli üreticilerin katıksız asıl ve inovatif ürünlere erişimi birlikte ayn önünde bulundurulmalı. Bu çiftçilerin bilgelik, maharet ve eğitimine de yatırım yapmalıyız. Küçük ölçekli çiftçilerin konuşu ve içtimai sorunlarına ne büyüklüğünde yoğunlaşırsak tarım besin sistemlerini o kadar dönüştürebiliriz.”