‘Hububat Koridoru Anlaşması’nda eleştiri güneş ’19 Son Teşrin’

Hububat koridorunda önce ittifak 19 Son Teşrin’dahi bitecek

IAOM Avrasya Başkanı Ulusoy: “Umarız 19 Son Teşrin’birlikte diplomatik ilişkiler tahıl koridorunun devamı üzere muktezi şartları oluşturur”

Türkiye, hububat koridoruyla alay malay dünyanın hububat üssü konumuna geldi”

“Türkiye, espas olmasa da alternatifleri olan bire bir ülke”

“Türkiye tahılda geçtiğimiz sezona bakarak çokça henüz cıvıl cıvıl stoklara erbap”

SAMSUN – Uluslararası Un Sanayicileri ve Hububatçılar Birliği Avrasya Havza Başkanı Dr. Muazzez Günhan Ulusoy, ‘Hububat Koridoru Anlaşması’nın ’19 Kasım’birlikte biteceğine özen çekerek, “Umarız 19 Kasım’bile diplomatik münasebat tahıl koridorunun devamı amacıyla lüzumlu şartları oluşturur” dedi.

Rusya’nın çekildiğini açıkladığı tahıl ilk kânun anlaşmasına, Reisicumhur Recep Tayyip Erdoğan’ın devreye girmesiyle devam kararı alınmıştı.

Ulusoy, 24 Gücük Ay 2020’da Rusya- Ukrayna savaşı başladığından itibaren enerji kabilinden hububat sektörünün de genişlik çok etkilenen düzlük olduğunu hatırlatarak, 19 Kasım’da önceki anlaşmanın biteceğine ilgi çekti. 1 Ağustos tarihinde hububat koridorundan sevkiyatlar başlayana kadar 5 ay boyunca Ukrayna’dan on paralık sevkiyat gerçekleştirilemediğini belirten Ulusoy, “Bu dönemde birlik dünyada hububat fiyatlarının yüzdelik 60’a kadar yükseldiğini gördük. 22 Orak Ayı tarihinde gerçekleştirilen tahıl koridoru antlaşması ile 1 Ağustos’ta başlayan sevkiyatlarla ortalık nesep ayrımsız inhilal yaşadı. 29 Ilk Teşrin tarihine büyüklüğünde 408 sunum gemiyle 9 milyon 350 bin tonluk tahıl koridorundan sevkiyat gerçekleşmişti. Bu gerçekleşen sevkiyat içerisinde en fazla ihracat yapılan 3 ülkeye baktığımızda yüzde 19’unun İspanya, yüzdelik 13’ünün Türkiye, yüzde 9’unun bile İtalya olduğunu görüyoruz. Nişane desenine baktığımızda 4 milyon tonluk akdarı sevkiyatı, 2 buçuk tonluk buğday sevkiyatı ardında da semiz tohumlar, arpa, yem hammaddeleri kadar mahsulat geliyor. Ukrayna’nın hububat koridorunun çıkışlarında bu gibi mahsulat geliyor. Rusya’nın hububat koridorunu durdurmasıyla piyasalar hızlı hızlı buna tıpkısı yanıt verdi. Cumhurbaşkanımızın konuya kolaylıkla karışan olmasıyla bu sorunun çözülmesi piyasalarda tekrardan bire bir rahatlamaya sebebiyet verdi” diye konuştu.

Fakat şuan antlaşmanın boy bos süresinin gene benzeri darboğaz kendisine durduğunu vurgulayan Ulusoy, “19 Son Teşrin’üstelik evvel ant bitecek. Rusya’nın da açıklamaları var. ’19 Kasım tarihine gelindiğinde şartlara bakacağız’ diye niteleyerek açıklamaları var. Nedeniyle şuan koridorun açılmış olmasıyla sektördeki herkesin tıpkı memnuniyeti bayram konusudur. Umarız 19 Son Teşrin’da diplomatik münasebat tahıl koridorunun devamı üzere zaruri şartları oluşturur” şeklinde konuştu.

Dünyanın bildirme heybetli gündemi ‘duraklık’

Resesyonun şu anda dünyanın yeryüzü önemli gündemi olduğunu kaydeden Ulusoy, şöyle bitmeme etti: “Enflasyonu kaplamak amacıyla artırılan faizler şu anda ekonomileri soğutuyor. Bizim hububat sektörümüz yer tarafında yaşanan bu şoklardan çevre Rusya-Ukrayna ve kuraklık zımnında bizim fiyatlarımız sair ürünlere oranlara pandemi sonrası kazandığı ivmeyi kaybetmedi. Bu koridorun kapandığı dönemde bu bildirme amacıyla oylumlu ayrımsız yepyeni demektir. Fiyatların yüzde 10’a kadar hareket yaptığını oradan bilahare tekrar gevşediğini görüyoruz. Bu üstelik bize 1 yıl önceki durumdan durgunluk şartları zımnında az buçuk henüz kavi fiyatlar görebileceğimizi gösteriyor. Dünya üzerindeki bu para miktarının bu resesyondan yağlık anbean azalmasından dolayıdır.”

Türkiye’dahi un sektörü

Türkiye’üstelik, un sektöründe can nema hızının üstünde ayrımsız nema görüldüğünü belirten Ulusoy, “85 milyonluk nüfusumuz değme yıl 1.2, 1.3 artarken un pazarı bile 1.6 ile 1.8 arasında büyüme gösteriyor. İhracat tarafına döndüğümüzde Türkiye teferruatlı yıllarda dünyanın sunma şişman un ihracatçısıdır. 2014 yılından beri bu birinciliği korumaktadır. Ancak 3 buçuk milyon tonluk şahika ihracatımızı 2018 yılında yapmışken 2021 yılını 3 milyon ton ile kapattık. Şu anda 2022 yılının gidişi üstelik bu 3 milyon tonu bir anda kolaylıkla yakalayacak şekildedir. Ilkgüz sonuna baktığımızda sabık seneye göre cirim kendisine yüzde 5’lik tıpkı düşüş var. Tutar adına baktığımızda yüzde 27’lik aynı ihracat görüyoruz. 2022 yıl sonunda 1 buçuk bilyon doları un sektörü ihracatta yakalamayı hedefliyor” açıklamasında bulundu.

Ulusoy, şunları söyledi: “Türkiye dünyadaki şişman ithalatçılara baktığımızda Mısır, Endonezya, Çin’in arkası sıra 4. sırada geliyor. 9 milyon tona mümasil bire bir ithalatımız var. Tabiatıyla bu ithalata biz hep yanı sıra ihracatla birlikte bakıyoruz. Biraz önce anlattığımız un ihracatı kabil makarna, bisküvi, bulgur üzere tam buğday mamulleri ihracatları ithalatla gerçekleştiriliyor. Dolayısıyla bu ithalatın kestirmece 6 milyon tonluk kısmı ihracata yöneliktir. 2 buçuk 3 milyon tonluk kısmı ise mahdut içi tüketime yöneliktir. Bu üretimimizde şaibe olduğu senelerdedir. İçinde bulunduğumuz sene TÜİK’in ikinci nebati istihsal tahminine göre 19.8 milyon tonluk bire bir üretimimiz meze konusudur. Arazi Mahsulleri Ofisi’nin ev içinden satın aldığı 7 milyon tondan aşkın bire bir hububat söz konusudur. Zımnında hububat koridorunu gelişmelerini tıpkısı arada değerlendirdiğimiz birlikte Türkiye geçtiğimiz sezona göre bu sezon haddinden fazla henüz hareketli stoklara eş olduğunu söyleyebiliriz”.

Türkiye dünyanın hububat üssü

Ulusoy, Türkiye’nin tahıl koridoruyla gelişigüzel dünyanın hububat üssü konumuna geldiğine de dikkat çekti. Ulusoy, “Bu koridorun sunu eleştiri yönü dünyanın buğday arzına sağlamış olduğu yardım. Zira Ukrayna’dahi üretilmiş mahsulat dünyaya ulaşamadığında dengeyi ulaşmak mümkün değil. Ara sebebiyle bu dara üzere çokça kocaman aynı adım atıldı. Türkiye, umum dünyaya bu gıdadaki krizi aşacak ayrımsız fırsatı verdi. Tahıl koridorundan nişane sevkiyatı gerçekleştirilen ülkeler ortada, 1.8 milyon tonla İspanya bir numara, Türkiye 1.3 milyon ton ile ikinci sıradadır. Türkiye bu anlaşmanın hem garantörlüğünü yaptı hem dahi büyük miktarda ürünü bu koridordan gerçekleştirme etti. Sadık olduğu dönemde ayrıksı mütenavip hazırlık ülkeleri ile görüşmeler oldu. Türkiye, ilk kânun olmasa da alternatifleri olan tıpkı ülkedir. Bu yıl rekolte yağışlar sebebiyle sabık seneden henüz bol, koridorun bağlı olduğu durumda de bizim eksantrik ülkelerden ithalat takviyesi ile dengeyi mizan şansımız var. 19 Kasım’de sona ermiş anlaşmada, Türkiye Ukrayna’de yüklenecek ve yüklenmiş gemilerin kontrolünü eden Alay Malay Taharri Merkezi’ne eş sahipliği yaptı. 19 Kasım sonrasında, anlaşmanın devam yazar etmeyeceği, ederse ne şartların arttırma olacağı bilinmiyor. Ama yorumlar ortada, doğalgazda öngörülen gibi, Türkiye’nin ürünlerin indirildiği, depolandığı ve yeniden gönderildiği bire bir transit bekçi kendisine kullanılması dahi var. 8.5 milyon tonluk lisanslı antrepo kapasitesi, limanlardaki ambarlama kapasitesi ile Türkiye’nin bunun yapabilecek ehliyetli bir altyapısı var. Türkiye, koridordan emniyetli olunamadığı ayrımsız durumda hakeza aynı rolü de üstlenebilir” ifadelerini kullandı.

“2029 yılında Türkiye’nin yer iri zirai sanayi ve gıda şirketi olmayı hedefliyoruz”

Türkiye’nin Borsada işlem gören bir tane un üreticisi Ulusoy Un, Samsun Tevhit Besin Endüstri’de hayata geçirdiği 50. Sene Istihsal Tesisi’yle birlikte buğday işleme kapasitesini 900 titrem/günden 3 bin 925 titrem/güne çıkardı. Halka bildirme olduğu Son Teşrin 2014 yılından bu yana buğday el işi kapasitesini 4,5 ikmal artıran Ulusoy Un’un hedefi, 2029 yılında Türkiye’nin yer iri zirai uran ve azık şirketi almak.

Ulusoy Un Umumi Heyet Başkanı Ulusoy, firması hakkında şu bilgileri verdi:

“1969 yılında Ulusoy Besin ile başlayan azık sektöründeki faaliyetlerimiz, 1989 yılında Ulusoy Un’un kurulmasıyla sanayi alanında birlikte devam etti. Zaman Ulusoy Un’un Samsun’de 2085 titrem/gün, Çorlu’bile 400 titrem/bölüm, Aydın’birlikte 640 titrem/dönem ve Ankara’üstelik 800 ton/dönüş tutmak 4 üretim tesisinde toplanmış 3 bin 925 ton/dönüş buğday el işi kapasiteli üç fabrikası ve 300 bin tondan çok hububat stoklama kapasitesine cemaat silo, antrepo ve açık bölge depoları bulunmaktadır. Ulusoy Un adına bölüt sunma sonrası dönemde yatırımlar noktasında 3 lime kocaman hamlemiz oldu. Birincisi Samsun Gıda Birleştirme Sanayi Bölgesi’nde bakir kurmuş olduğumuz 50. Yıl Istihsal Tesisimizdir. İlk etabına Açıklık 2019’birlikte devreye aldığımız 50. Sene Üretim Tesisimizin 4. ve serencam ünitesini birlikte 2022 Haziran ayında devreye alarak projenin istihsal hatları kısmını tamamladık. İkinci mehabetli etap, Çelikli/ Kırıkkale, Alaca/ Çorum ve Yozgat/Sorgun’daki 3 lisanslı depomuzda 169 bin titrem ambarlama kapasitemizin olması. Üçüncü önemli aşama ise Söke A.Ş.’nin satın alınmasıydı. Türkiye’nin şu anda konsolide olarak bildirme şişman un üretim kapasitesine erbap firmasıyız.”

Şu an un sektörünün yer yenilikçi tesisine eş olduklarının altını çizen Ulusoy, hedeflerinin 2029’da Türkiye’nin yeryüzü büyük tarımsal sanayi ve gıda şirketi haline süzülmek olduğunu sözlerine ekledi.