UNESCO Acun Bırakıt Arızi Listesi’nde kayran düz, dünyanın en çarkıt yerleşimlerinden Şanlıurfa’nın Harran ilçesindeki 8 asırlık Harran Medresesi’nin hanay, kuyu ve platformu çevrim yüzüne çıkarıldı.
Harran Üniversitesi Arkeoloji Bölümü ve Harran Harabelik Yeri Kazı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Önal, AA muhabirine, Hars ve Turizm Bakanlığının finansmanı, Şanlıurfa Müze Müdürlüğü koordinasyonunda Türk Ruz Kurumu, Şanlıurfa Valiliği ve Harran Kaymakamlığı desteğiyle bölgedeki kazıların yıl boyu devam ettiğini hatırlattı.
Önal, milattan ilk 6 binli yıllardan bu döneme büyüklüğünde okunabilen yerleşme yeri olan ve ayrımsız çevrim Asurlular ile Emeviler’e başkentlik özne tarihi bölgede gerçekleştirilen çalışmaların, tehlikeli tıpkı potansiyeli ortaya koyduğunu rapor etti.
Tarihi Celil Cami yakınında kâin Harran Medresesi’nin selen tarihi açısından nazik ehemmiyet taşıdığını vurgulayan Önal, alanda daha önce misil ve geçenek ile öğüt odalarının bulunduğun hatırlattı.
Harran’üstelik, kazıların şimal kesimde düzenci ve korkulu bire bir şekilde devam ettiğini anlatan Önal, şöyle devam etti:
“Medresenin avlusu az çok açık, etrafında bile revaklar bulunuyor. Revaklar üstelik avludan 10 santim yukarıda bulunuyor, Harran Medresesi tahminî 8 asırlıktır. Avlunun ortasında bulunan kestirmece 70 santim yüksekliğinde podyumu ortaya çıkardık. Bu podyumun öğrenciler ve hocalar marifetiyle arkadaşça ve ders gayeli kullanıldığını düşünüyoruz. Az Çok geniş podyum bu amaçla çıkmış olmalı.”
Kuyunun kısaca 13 metre yüksekliğinde ve berenarı zarif tıpkı yapıda olduğunu tamlayan Önal, “Kuyudan suyu çekmeye yarayan düzenek sistemine ait sütunlar var. Bunu, şu an arazi altındaki özge parçalarını üstelik bulup sütün ve su sisteminin tamamını restore yazar ayağa kaldıracağız.” dedi.
“Yaşamın sürdüğü az sayıdaki antik şehirlerden birisi”
Harran Kaymakamı İbrahim Gültekin dahi ilçenin esaslı ve varlıklı geçmişini geleceğe vurmak üzere çaba gösterdiklerini söyledi.
Harran’dahi bilimin asırlara dayandığını anlatan Gültekin, burada heyet, matematik, felsefe ve tanrı bilimi kadar birçok alanda çalışmaların yapıldığını belirtti.
İlçede sürdürülen özverili çalışmaların meyvesini, uzun vadede alacaklarına inandıklarını vurgulayan Gültekin, şunları kaydetti:
“Harran şu anda dünyada üstünde hayat olan haddinden fazla yetişkin, birkaç sayıdaki antik şehirlerden birisidir. Bugüne büyüklüğünde çok heybetli medeniyetlere eş sahipliği yapmış, bilimin başkentliğini yapmış tıpkısı şehirdir. Hem Asurlular’a hem Emeviler’e başkentlik yapmış tıpkısı şehirdir. Nedeniyle sakat Harran’ın etrafı surlarla çevrik aynı kayran kazılarda medeniyetlere ait izlere görüyoruz. Her güzeşte çevrim daha fazlasını açığa çıkarıyoruz. Himmet veren kazı ekibimize teşekkür ediyoruz.”
