ENERJİ ve Elbette Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, “Borak karbür tesisimizi, inşallah bu yılın böylece devreye alacağız. Sonunda defans sanayi ilkin olmak amacıyla aşınmaya dayanıklı makine parçalarının üretiminde sırça, seramik ve çekirdeksel uygulamalarda evcil borak karbür kullanılacak” dedi.

Nazır Dönmez, İstanbul’de planlı Uluslararası Borak Sempozyumu’na (BORON 2022) devre içi katıldı. Burada konuşan Dönmez, borak cevheriyle ait bugüne büyüklüğünde metin çokça molekül yazıldığını ve bunların çoğunun ilmî tartışmaların haddinden fazla uzağında olduğunu belirterek, “Bor, daha çok yerleştirme teorilerine ve şehir efsanelerine laf oldu. Bor beceri namına karşı çokça bir iki öz tanıdık fakat üstünde çokça fazla kıymetlendirme yapılan konuların başında geliyor. Özellikle toplumsal medyada ara sıra ferah niyetli, kimi vakit dal oruçlu dayanıklı çok yorumla karşılaşıyoruz. O nedenle bugün burada bor cevherini ilmî düzeyde ele kabul etmek, bu alanda ürün işleyen, ilmî icraat yürüten kıymetli hocalarımızın perspektifleri ve fasıl temsilcilerimizin bilgi ve tecrübeleriyle boru yeniden değerlendirmek, konunun kamuoyunda birlikte sunma akıllıcasına şekilde anlaşılmasını sağlayacaktır” dedi.

‘YENİ TAHAVVÜL, TEKNOLOJİ TEMELLİ TRANSFORMASYON OLACAK’Türkiye’nin önce dönüş erke dönüşümünü tamamladığını ve enerji altyapısının yenilendiğini kaydeden Dönmez, “Deminden ikinci dönemi bilcümle gelişigüzel deneyimliyoruz. Artık yeşil kalkınma hedeflerimiz çerçevesinde bozulmamış enerji kaynaklarının üretim ve teknoloji noktasındaki hakimiyetimizi artırıyoruz. Tıpkı ahir aşamaya bile yeniden buradan, bugünkü yaptıklarımızı esas alarak ilerleyeceğiz. Türkiye’nin ayrımsız ahir enerji dönüşümü ayrıksı tıpkı kaynağa geçiş değil; bakir teknolojilere geçiş olacak. Nedir, bu yıpranmamış teknolojiler? Hidroelektrik, tarih ve rüzgar enerjisi başta kalkışmak amacıyla yenilenebilir teknolojiler, çekirdeksel erke, açık deniz muayene kabiliyetleri, yerli lityum ve depolama teknolojileri. Zira yeni inkilap bundan sonra teknoloji büsbütün tıpkısı inkilap olacak. Teknolojinin merkezde olduğu, teknolojik özgünlüğün konuşu özgürlüğe el vereceği benzeri tümce meydana gelecek” diyerek konuştu.’BU YIL DEVREYE ALACAĞIZ’Enerji teknolojilerinde Türkiye’ye özgü ayrımsız hikaye açmak istediklerini söyleyen Icra Vekili Dönmez, “Bor cevheri bile bizleri bu anlamda farklılaştıracak, bu yarışta bizleri öne çıkaracak unsurların başında geliyor. Metalürji, nanoteknolojiler, otomotiv, erke, elektronik ve iletişim, gök ve hava araçları, nükleer icraat, askeri vesait ve yakıtlar üzere ileri teknoloji kitap kullanan rastgele sektörde borun kullanımını henüz de tezyit etmek ve yaygınlaştırmak istiyoruz. Biliyorsunuz; bor üretim ve ihracatında dünya lideriyiz. Ancak bizim ana istediğimiz katma zer borak ürünlerinde dünyanın az ülkelerinden biri olmak. Bu yönde adımlarımızı attık. Öncelikle kere haritamızı belirledik. 2018 yılında bakir borak stratejimizi dahi ilan ettik. Stratejimizin özünü ‘geleneksel bor ürünlerinden ati teknolojide geçer not bor üretimine intikal’ adına belirledik. Izleme belgemizi açıkladıktan bilahare istikbal uygulayım bilimi borak ürünleri için bor karbür, lityum ve ferrobor tesislerimizin temellerini attık. Borak karbür tesisimizi, inşallah bu yılın böylelikle devreye alacağız. Sonunda defans endüstri özellikle doğmak için aşınmaya dayanabilen makine parçalarının üretiminde sırça, seramik ve çekirdeksel uygulamalarda yerli bor karbür kullanılacak” dedi. ‘LİTYUM İHTİYACINI YERLİ ÜRETİMLE KARŞILAYACAĞIZ’Bu sene içinde antrparantez biri Eskişehir Kırka’dahi biri Bandırma’üstelik oluşmak üzere 700 ton kapasiteli iki yıpranmamış lityum tesisinin temelini atacaklarını duyuran Nazır Dönmez, şöyle konuştu:  “Böylelikle almanak lityum ihtiyacımızın yarısından fazlasını çıktı yerel üretimle karşılayacağız. Mavera yandan ferrobor tesisimizin temeli amacıyla dahi tahminî 20 periyot önce Bandırma’daydık. Ferrobor alelhusus çelik, neodiyum mıknatıs, dönüştürücü çekirdekleri, otomobillerin çelik aksamları, mızrap enjeksiyon dökümleri, tıp elektroniği ve eş elektronik eşyaları kadar teknolojik ürünlerin kritik bileşeni. Bandırma’birlikte kuracağımız tesisimizle inşallah almanak 800 tonluk ferrobor üretimi yapacağız. Önümüzdeki yılın sonlarına akıllıca birlikte tesisimizi inşallah devreye alacağız. Borda başlattığımız inovasyon ve ileri teknoloji odaklı bu süreci besleyecek sunu cesim bap; on paralık zahir bu alanda yapılan akademik yayınlar ve üniversitelerimizin, araştırma merkezlerimizin, hususi sektörümüzün ve kamunun Ar-Ge ve inovasyon faaliyetleridir. Türkiye, bugün uygulayım bilimi üretiminde kısık bir ivme yakaladı. Bu ivmenin bitmeme etmesi tabiricaizse bu ırmağın aktif tıpkısı şekilde akması için yeni kaynaklarla beslenmesi gerekiyor. Ar-Ge ve inovasyon faaliyetlerinin organize, birbirine bütünleşmiş ve birikmiş olması gerekiyor.” ‘YERLİ HİDROJEN SANAYİSİ YAPMAK İSTİYORUZ’

?Kamu tarafında borak ile ilişik çalışmaları yürütmesi ve bu alanda tıpkı ekosistem kurması için hükümet vasıtasıyla 2003 yılında BOREN’in kurulduğunu hatırlatan Bakan Dönmez, “Öte yandan BOREN, TÜBİTAK ve Gen Araba iş birliğiyle yakıt nakız açacak projesi kapsamındaki mecmu dizayn, üretim ve entegrasyon çalışmaları başarıyla tamamlandı. Projede yakıt namına hidrojen kullanıldı. Elektrikli araçlara bakarak, menzili artırılmış kullanılmamış soy sop ayrımsız açar konsepti yerli adına geliştirildi. Biliyorsunuz; hidrojenin mahrukat yerine kullanımını asıl hedeflerimizden biri kendisine belirlemiştik. Özellikle saf yakıtlarla transfer olanaklarının artırılması için müvellidülma kebir bir husus. Evcil kömürden müvellidülma üretimi bu konuda ongunluk sağlayabileceğimiz alanlardan biri. Şimdilik bu konudaki maliyetler erdemli amma bu alandaki teknoloji geliştikçe ant içerisinde henüz erişilebilir tıpkı maliyet noktasına ulaşacağız. Bu konuda hele domestik tıpkısı hidrojen ekosistemi ve yerel aynı hidrojen sanayisi inşa etmek istiyoruz. Akademi, araştırı merkezleri, hür teşebbüs ve amme bu konuda yaşayan ayrımsız sinerji yakalayarak, Türkiye’yi bu alanda öncü teknolojiler geliştiren bire bir ülke konumuna yükseltebileceğimize inanıyorum” diye niteleyerek konuştu.