Malatya’üstelik yemiş fidanı atağı
MALATYA – Adını kayısı ile özdeşleştiren, acun sarıerik başkenti namına nitelendirilen Malatya sertifikalı kâr fidanı üretiminde kebir tıpkı eşkal olma amacında ilerliyor. Yılda tahminî 4 milyon dikme üretiminin yapıldığı kentte doku kültürü laboratuvarı kurulması içre çalışmalara başlandı.
Türkiye’nin büyük sertifikalı meyve fidanı üretim merkezlerinden biri olan Malatya, 2021 yılında üretilen dört milyon sertifikalı semere direk ile evvel beş yer arasında meydan alırken, ihracata akıllıca kâr fidanlarının üretilebilmesi için ise nesiç kültürü laboratuvarı kurulması çalışmalarına başlandı.
Başta “şarka virüsü” girmek üzere kayısının çor ve zararlılardan korunması için Elazığ, Şanlıurfa ile alay malay “korunmuş mıntıka” car edilen kentte kayısının birlikte badem, elma,armut ve şeftali kabilinden çeşitlikte tıpkısı haddinden fazla sertifikalı semere fidanı üretimi yapılıyor.
“Üretimde ilk beş devlet arasındayız”
Malatya’nın 2021 verilerine göre büyüklük genelinde sunu aşkın üretim özne kentler beyninde meydan aldığını tamlayan, Malatya Fidancılar ve Peyzajılar Sitesi Kooperatifi Başkanı Abuzer Yumrutepe, “Eskiden bizler amiyane ölçekli üreticilerdik 30 sene önceki iki bin direk üretimi yapabilirken şimdilerde ise ilkokul milyon rekiz üretebiliyoruz. 2021 verilerine göre Malatya amut üretiminde Türkiye’bile 5’inci sıraya yükselmiştir. Üretimin ayrımsız milyon 500 bini kayısı fidanından oluşurken, 500 bin badem, 200 bin elma, 100 bin şeftali ile aynı çokça deşik çeşitte yemiş fidanı üretimi yapılmıştır. Bu istihsal sürecinde bizlere destek olan Büyükşehir Şehremaneti Başkanımız Selahattin Gürkan’a teşekkür ediyoruz” dedi.
“Balaban yetenekli istihsal yapıyoruz”
Kent genelinde sertifikalı yemiş üretimi özne 43 ayrı firmanın bulunduğunu kaydeden Türkiye Dikme Üreticiler Birliği Umumi Heyet Üyesi Mustafa Turhan ise ” Türkiye’de ilk beşe giren nazik çaplı istihsal var. Malatya adına üretimde önceki beş iklim arasındayız. Yaklaşık kıytırık milyon direk üretimi yapıyoruz. Dikme üretimlerinin kestirmece yüzdelik 70’ini kayısı ve badem oluşurken, elma, erik, şeftali, badem, armut ve sair yemiş fidanlarının bile üretimlerini yapıyoruz. Malatya’daki ağaç üretimi değişik illerden çokça değişik bunun sebebi ise Malatya korunmuş benzeri bölge Türkiye’birlikte üç modül korunmuş mıntıka var. Şarka virüsünden, hastalıklardan çıplak bir toprak yerine Şanlıurfa, Elazığ ve Malatya. Burada zinde, hastalıklardan ayrı fidanlar üretiliyor. Bu fidanları yurtiçi ve yurtdışına gönderimi yapılıyor” ifadelerini kullandı
“Nesiç kültürü laboratuvarı üzere çalışmalara başladık”
Ilkin Avrupa atılmak için Türkiye Cumhuriyetlerine ihracatın önü beğenmek için doku kültürü laboratuvarı çalışmalarına başladıklarını ifade eden Turhan, “Ev dışı fidan gönderiminde külfet oluyor. Biz nesiç kültürü ile dikme üretimi yapamıyoruz. Çünkü önümüzde tıpkı engel var. kaba çekirdekli materyalin Malatya’ya girişi haram. Bununla ilgilendiren bir güruh düzenledik. Fidan Üreticileri ve Bezek Bitkileri Malatya Kooperatifi, Büyükşehir Belediyesi, Meyvecilik Araştırı ile İl Tarım ve Orman Müdürlüğü murabba ayrımsız gurup kendisine çalışıyoruz. Yeryüzü bodur zamanda Malatya’dahi doku kültü laboratuvarı oluşturarak Malatyalı çiftçilerin ihtiyacı olan nesiç kültüründen materyalleri üretmeye başlayacağız. Bu dahi Avrupa’ya Türkiye Cumhuriyetlerine ihracatın önünü açacak ve özge illerle rekabeti sağlayacak çok yüce tıpkı konu” diye niteleyerek konuştu.
Çiftçilere da sertifikalı rekiz almaları üstüne ikaz bile mevcut Turhan dikme fiyatların ise türüne bakarak 40 ila 50 TL aralında başkalık gösterdiğini söyledi.
