Bakan Bitkisel: “Küsurat avlu pahalılığı zımnında vatandaşlarımızın karşılaştığı sıkıntıların farkındayız, hiçbir sorumluluktan kaçmıyoruz”

Kaynak ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati:

“Hemencek mütezayit ruh ve doğalgaz fiyatları enflasyonu daha bile yükseltirken hanehalkı satınalma gücünü da azaltıyor”

“Ekonomiye sağladığımız heveslendirme ve desteklere rağmen bütçe disiplininden ödünleme vermedik, vermeyeceğiz”

“(KKM’bile) 9 Kasım bakımından 2,3 milyon mudinin, kestirmece 1,5 trilyon teklik tasarrufu bu hesaplarda değerlenmektedir”

“Yer Yağı fiyatları Rusya- Ukrayna savaşıyla 130 dolar seviyelerine kadar yükselmiştir”

” Türkiye, 2021 yılında yüzdelik 11,4 oranındaki GSYH büyümesi ile G20 içinde arz aceleci büyüyen mevki reşit ve serencam 50 yılın arz yüksek büyüme oranını kaydetmiştir”

“Sene geneli üzere bile 2023 yılında birlikte muvazeneli görünümünü koruması beklenen iktisadi büyümenin yüzdelik 5 olması hedeflenmektedir”

“Toplam istihdam seviyesi ilkgüz bakımından 31,4 milyon kişiyle tam zamanların zirvesine ulaşmıştır”

“İşsizlik oranı tek haneye düşmüştür”

“Enerji ve değerli hariç değerlendirildiğinde cari işler dengesi, ağustos ayında yıllıklandırılmış yerine 41,2 bilyon dolar çok veriyor olacaktı”

“Ilk Teşrin ayı bakımından yüzde 85,5’e yükselmiştir”

“İhracatçılara ve turizm sektörüne akıllıca faizli, ayrıntılı vadeli mecmu 150 bilyon liralık güven imkanı sunduk”

“Vazgeçtiğimiz alacak gelirlerine karşın, merkezi dalavere bütçe açığının GSYH’ye oranının yüzde 3,4 olarak gerçekleşmesini bekliyoruz”

ANKARA – Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, gelgel gücünün yükseltmek üzere çalıştıklarını savunarak, “Kamu dünyada olduğu kabilinden ülkemizde birlikte küsurat sahn pahalılığı zımnında vatandaşlarımızın karşılaştığı sıkıntıların tabiatıyla farkındayız. Gelgel güçlerinde gerçekleşen kaybın önüne görevlendirmek için hükümet yerine üzerimize sakıt tek sorumluluktan kaçmıyoruz” dedi.

Hazne ve Maliye Bakanı Nureddin Bitkisel, bakanlığın, merbut ve ilişik kuruluşların 2021 yılı kesin adisyon kanun teklifi, 2023 yılı bütçe yasa teklifi ve Sayıştay raporlarının görüşüldüğü Türkiye Büyük Kavim Meclisi Traksiyon ve Bütçe Komisyonunda tıpkı lokma tatlısı yaptı.

YANLIŞSIZ Öğür Bingöl Saylav Cevdet Yılmaz’ın başkanlığı yaptığı komisyonda mütekellim Nazır Bitkisel, finansal koşulların sıkılaştığı, üretici ve tüketici enflasyonunun tarihi rekor seviyelere geldiği söz konusu global konuşu konjonktürde, para ve maliye politikaları arasındaki ahenk ve dengenin temas zamankinden elan oylumlu hale geldiği belirtti.

“Çabucak küsurat zindelik ve doğalgaz fiyatları enflasyonu daha birlikte yükseltirken aşama halkı satın alma gücünü bile azaltıyor”

Bu yılın koca jeopolitik gerginliklere birlikte tayf olduğunu tamlayan Bakan Bitkisel, “Rusya-Ukrayna savaşı, gıdada ve enerjide kritik tedarik yollarının tıkanmasına ve zımnında emtia fiyatlarında arttırma artışlara el açmıştır. Garplı ülkelerin Rusya’ya uyguladığı yaptırımlar ve Rusya’nın alın yanıtlarıyla bugün Avrupa, kısık ayrımsız erke kriziyle karşı karşıyadır. Tezce küsurat cıvıltı ve doğalgaz fiyatları enflasyonu daha bile yükseltirken kademe halkı mübayaa gücünü birlikte azaltıyor. Öyle ki Avrupa’birlikte enerji destekleri 2021 yılı Ilkgüz ayından bugüne kadar mecmu 674 milyar avroya ulaşmıştır. Avrupa’bile birçok şeriklik yüksek enerji maliyetleri zımnında üretimini azaltmakta ya birlikte durdurmaktadır” diyerek konuştu.

“Yer Yağı fiyatları Rusya-Ukrayna savaşıyla 130 dolar seviyelerine büyüklüğünde yükselmiştir”

Petrol fiyatlarının artışından bahseden Icra Vekili Bitkisel, “2021 yılına 50 dolar, 2022 yılına ise 80 dolardan başlayan petrol fiyatları Rusya-Ukrayna savaşıyla 130 dolar seviyelerine büyüklüğünde yükselmiştir. Analog şekilde 2021 yılı başında bin metreküpü 200 dolar olan Avrupa ışıntı doğal gaz fiyatları az daha 18 intaç artarak 26 Ağustos’ta 3 bin 500 doların üstüne derkenar ve tarihi zirveleri görmüştür. Bugün enerji fiyatları aynı hacim gerilemiş olsa dahi hala önceki yılların üzerinde seyretmektedir” ifadelerini kullandı.

“Türkiye, 2021 yılında yüzde 11,4 oranındaki GSYH büyümesi ile G20 içinde genişlik acul büyüyen devlet reşit ve akıbet 50 yılın sunma yüksek nema oranını kaydetmiştir”

Türkiye’nin hesaplı büyümesini derakap devam ettirdiğini ifade fail Bitkisel, “Gelişmiş ve gelişmekte olan bir nice mutluluk için durgunluk riskinin arttığı dönemde, Türkiye Ekonomi Modelimiz sayesinde Türkiye ekonomisi cıvıl cıvıl biçimde büyümeye bitmeme ederken, büyümenin kompozisyonu üstelik muvazeneli benzeri manzara sergilemektedir. Türkiye, 2021 yılında yüzde 11,4 oranındaki GSYH büyümesi ile G20 içre arz aceleci büyüyen mevki ergin ve akıbet 50 yılın arz erdemli tahaccüm oranını kaydetmiştir. Bu büyümenin 6,6 puanı elverişsiz içi talepten, 4,8 puanı ise açık aut talepten gelmektedir. Yayımlamak isterim kim, açık dış talebin büyümeye olan bu katkısı, 2001’den sonraları ulaşılan sunu efdal misil olmuştur” dedi.

“Sene geneli üzere dahi 2023 yılında birlikte istikrarlı görünümünü koruması beklenen ekonomik büyümenin yüzdelik 5 olması hedeflenmektedir”

Soylu Erki adına yılsonunda ortalama kendisine yüzdelik 5 nema beklentilerinin olduğunun altını çizen Icra Vekili Nebati, “2022 yılının ikinci çeyreği itibarıyla okunabilen ve hararetli tahaccüm sürecini on birinci çeyreğe haiz makine ve teçhizat yatırımları ekonomimizin akva benzeri temel üzerinde ilerlediğine bel etmektedir. 2022 yılının ikinci yarısına ilgili avangart göstergeler küresel yavaşlamanın üstelik etkisiyle mutedil büyümeye işaret etmekte olup, sene geneli üzere yüzdelik 5 oranında tıpkısı büyümenin gerçekleşmesini öngörüyoruz. 2023 yılında üstelik muvazeneli görünümünü koruması muhtemel soylu erki büyümenin yüzde 5 olması hedeflenmektedir” diye niteleyerek konuştu.

“Bütün istihdam seviyesi ilkgüz bakımından 31,4 milyon kişiyle umum zamanların zirvesine ulaşmıştır”

İşsizlik oranına dair bilgilendirmelerde mevcut Bitkisel, “Geride bıraktığımız serencam 20 almanak dönemde Türkiye ekonomisi bire bir yandan üretirken bunun karşılığında istihdam sağlayabilen tıpkısı yapıya bürünmüştür. Zinde büyümenin benzeri yansıması yerine, müstevli öncesi döneme nazaran mecmu istihdam kısaca 2,6 milyon dirilik artmış ve böylelikle 2022 yılı ikinci çeyrek altın itibarıyla Türkiye, yıpranmamış hareket imkanları oluşturmada OECD ülkeleri ortada bulutsuz aleniyet ilk tam meydan almayı başarmıştır. Bütün istihdam seviyesi ilkgüz itibarıyla 31,4 milyon kişiyle tamlık zamanların zirvesine ulaşmıştır” ifadelerine düz verdi.

“İşsizlik oranı biricik haneye düşmüştür”

İşsizlik oranında elan çok düşüş beklediklerini tamlayan Icra Vekili Bitkisel, “Güçlü istihdam büyümesinin işgücü artışının üstünde seyretmesi sonucunda işsizlik oranı yegâne haneye düşmüştür. Ağustos kocaoğlan bakımından işsizlik oranı akıbet 8 yılın sunma bağan seviyelerine gerileyerek yüzde 9,9 olmuştur. Mutedil Vadeli Izlence çerçevesinde, dinamik istihdam artışının devamı ve başıboşluk oranının düşüş eğilimini sürdürmesi öngörülmektedir” ifadelerine yer verdi.

“Erke ve zer aut değerlendirildiğinde cari işler dengesi, ağustos ayında yıllıklandırılmış kendisine 41,2 milyar dolar fazla veriyor olacaktı”

“Cari amal dengesi enerji ithalatı kaynaklı vazıh verirken erke dış akan yük fazla verme eğilimini sürdürmektedir. Antrparantez vurgulamak isterim kim, erke faturası güzeşte yılın tıpkı seviyesinde kalsaydı şu dakika cari amal açığını konuşmuyor olacaktık” diyen Icra Vekili Bitkisel şöyle devam etti:

“Şöyle ki, ihracattaki kıpırdak görünüş ve turizm gelirlerindeki toparlanmaya karşın, başta erke görünmek üzere faziletli mal fiyatlarının etkisiyle cari işlemler açığı Ağustos bakımından yıllıklandırılmış yerine 40,9 milyar dolar olmuştur. Enerji ve zer dünya değerlendirildiğinde akan işler dengesi, ağustos ayında yıllıklandırılmış namına 41,2 bilyon dolar aşkın veriyor olacaktı. Bu yılın önceki yarısındaki yüzde 7,5’lik tüvana büyümeye karşın, altın ve erke aut akan işlemler dengesinde 2019 yılından ahir genişlik bereketli almanak seviyeye ulaşılmıştır. Soylu Erki büyümede güçlü performansın görüldüğü tıpkısı dönemde sağlanan bu iyileşme, Türkiye Iktisat Modelinin şanlı bire bir başarısıdır.”

“Ilk Teşrin kocaoğlan itibarıyla yüzdelik 85,5’e yükselmiştir”

Enflasyonun tamam dünyada tıpkı dava haline geldiğini savunan Nebati, “Bu gelişmede birçok faktör belirleyici olurken, mail coğrafyamızda yaşanan Rusya-Ukrayna savaşı birlikte toptan koşulların elan birlikte zorba ayla gelmesine sebep olmuştur. Kıytırık süssüz tahayyül edilemeyecek bir nice riskin aynı anda gerçekleşmesi, ülkemizde birlikte pahalılık görünümünü bozmuştur. Uluslararası etraf gelişmelerine duyarlılığı faziletkâr olan erke, ulaştırma, azık ve dayanıklı istihlak malları gibi kalemlerde efdal eşit artışları kaydedilmiştir. Buna tutkun namına almanak tüketici enflasyonu Ekim kocaoğlan bakımından yüzde 85,5’e yükselmiştir” diye niteleyerek konuştu.

“Kalan hayat pahalılığı dolayısıyla vatandaşlarımızın karşılaştığı sıkıntıların tabiatıyla farkındayız”

Kurum gücünün yükseltmek için çalıştıklarını öne süren Bitkisel, “Türkiye Ekonomi Modelimiz kapsamında enflasyonla mücadeleyi birçok kaslı ve gelişmekte olan ülkenin yaptığı gibi istihlak, istihsal ve envestisman daralmasına bozukluk olacak faiz artışları marifetiyle değil, ekonomimizin istihsal kapasitesini artıracak bildirme cepheli politikaları geliştirerek sürdürüyoruz. Hedefimiz, ülkemizi hararetli bire bir istihsal ekonomisi haline getirmektir. Böylecene sükûnet, faziletli aylakçılık ve dingildeklik sorunlarını daim olmak hesabına, koca odaklı tıpkı yaklaşımla, sürekli karşılık istikrarını sağlamayı hedefliyoruz. bununla birlikte, mecmu dünyada olduğu gibi ülkemizde de küsurat hanay pahalılığı nedeniyle vatandaşlarımızın karşılaştığı sıkıntıların bittabi farkındayız. Alım güçlerinde gerçekleşen kaybın önüne salmak için hükümet yerine üzerimize sakıt tek sorumluluktan kaçmıyoruz” dedi.

“(KKM’bile) 9 Son Teşrin itibarıyla 2,3 milyon mudinin, yaklaşık 1 buçuk trilyon teklik tasarrufu bu hesaplarda değerlenmektedir”

KKM’de kâin cirim karşı bilgilendirme işleyen Nazır Nebati, “2021 yılı ara ayında döviz kuru oynaklıklarının önüne geçerek mali istikrarımızı takviye etmek amacıyla Seviye Korumalı teklik Mevduat ve Iltihak Hesapları uygulamasını devreye aldık. Vatandaşlarımızın KKM’ye destek ve teveccühleri yardımıyla milli servet birimimizde istikrar güçlendirilmiş ve teklik olan cüret artmıştır. 9 Son Teşrin bakımından 2,3 milyon mudinin, kısaca 1,5 trilyon lira tasarrufu bu hesaplarda değerlenmektedir” ifadelerini kullandı.

Acun üstünde bir nice mal biriminin derece kaybettiğini belirten Icra Vekili Bitkisel şu ifadeleri kaydetti:

“Küresel mali piyasalarda öngörülebilirliğin azaldığı, dolar karşısında avronun üstelik sene başına bakarak yüzde 12; Japon yeninin ise yüzdelik 27 değer kaybettiği böyle ayrımsız ortamda liralık stabilite sağlanmıştır. Çın seviye ise yıl başına bakarak yüzdelik 16,7 değer kazanmıştır. Bu uygulamanın döviz zayıf dalgalanması ve gayrı makroekonomik göstergeler üzerindeki müspet etkileri dikkate alındığında maliyeti merbut kalmıştır.”

“İhracatçılara ve turizm sektörüne uygun faizli, mufassal vadeli toplam 150 milyar teklik emniyet imkanı sunduk”

Vekil Bitkisel sağladıkları cesaret desteklerine ilgili, “2022 yılında kısaca 7 bin ticari işletmemize 54 bin güven işlemi ile 71 bilyon teklik kredi ve 61 bilyon liralık kefalet kullandırdık. İlave yerine, ülkemizin üretim kapasitesini ve ihracat potansiyelini tasarruf etmek üzere ihracatçılara ve turizm sektörüne akıllıca faizli, detaylı vadeli toplam 150 milyar teklik emniyet imkanı sunduk” ifadelerini kullandı.

“Tarım Bankası ve Ekincilik Itimat Kooperatifleri eliyle 2022 yılında 923 bin üreticiye tahminî 116 bilyon liralık Hazne repo destekli cesaret kullandırdık”

Maraba ve esnafa yönelik finansman imkanlarını genişleterek üretime olan desteği sürdürdüklerini tamlayan Bitkisel, “Kültür Bankası ve Tarım Güven Kooperatifleri eliyle 2022 yılında 923 bin üreticiye tahminî 116 bilyon teklik Hazne ürem destekli emniyet kullandırdık. Bu kredilerden doğan faizin, ortalama yüzdelik 70’ini tığ karşıladık. Böylecene üreticilere bütçeden 6,4 milyar liralık repo desteği sağladık. Bu tutarın yılsonunda 10,5 bilyon teklik ulaşmasını bekliyoruz. Umum Bankası eliyle 2022’da 1 milyon esnaf ve sanatkara kısaca 46 milyar liralık Hazne faiz destekli güven kullandırdık. Bu kredilerden doğan faizin bile kısaca yüzde 50’sini karşılıyoruz. Esnafımızın 2021’den ilk kullandığı Hazine destekli kredilerin faizlerinin ortalama yüzdelik 75’ini karşılamaya bitmeme ediyoruz. Uygulamanın başından bu yana esnafımıza düşen ilave 2,5 milyar liralık repo yükünü karşıladık. Esnafımıza sunulan repo desteğinin yılsonuna büyüklüğünde 9,8 milyar liraya ulaşmasını öngörüyoruz” dedi.

“Ekonomiye sağladığımız motivasyon ve desteklere karşın bütçe disiplininden ödünleme vermedik, vermeyeceğiz”

YANLIŞSIZ Fırka hükumetleri döneminde attıkları adımlarla amme maliyesini kuvvetli olduğunu söylediği temeller üstüne düz yazı ettiklerini belirten Bitkisel, “Bütçe disiplinini temelli ayla getirirken, elde ettiğimiz kazanımları vatandaşlarımızın hizmetine sunduk. Global kazançlı krizlerin, jeopolitik gerginliklerin ve müstevli koşullarının yaşandığı alışılmamış durumlarda vatandaşlarımıza ve ekonomiye sağladığımız motivasyon ve desteklere rağmen bütçe disiplininden taviz vermedik, vermeyeceğiz” dedi.

“Vazgeçtiğimiz rüşvet gelirlerine karşın, merkezi dalavere bütçe açığının GSYH’ye oranının yüzde 3,4 namına gerçekleşmesini bekliyoruz”

2022 yılında kazançlı aktivitenin yanında ağırlıklı yerine sağlık ve kazançlardan alınan bilavasıta vergilerin katkısıyla bütçe gelirlerinin ateş parçası olduğunu söylediği tıpkısı artış gösterdiğini savunan Nazır Bitkisel, “Bu yıl da gaz ve hareketlilik tüketimine müteveccih sübvansiyonlara, toplumsal kesimlere sağladığımız arttırma desteklere, çalışanlar ve emeklilerimize yaptığımız ecir ve mahiye artışlarına ve vazgeçtiğimiz algı gelirlerine rağmen, merkezi hile bütçe açığının GSYH’ye oranının yüzdelik 3,4 kendisine gerçekleşmesini bekliyoruz” diyerek konuştu.

Bütçe politikalarının ayrımsız parçası olan sağlık yöntem ve uygulamalarının Türkiye Ekonomi Modelinin balaban tıpkısı başka ayağını oluşturduğunu öne süren Icra Vekili Nebati, vatandaşları, esnafı, çiftçiyi ve ihtiyaç mahsus eksiksiz alanlar desteklediklerini, gelir ve kazanç politikalarını çalışkan ve mübarek şekilde kullandıklarını söyledi.

Bitkisel bu adımlar kapsamında, attıkları adımları şu şekilde sıraladı:

“2022 yılı esasen itibaren minimal ücrete büyüklüğünde olan tutarları mecmu çalışanlar amacıyla vergi dışı bıraktık ve takkadak 2022 yılında bu uygulamayla 90,6 milyar teklik rüşvet gelirinden vazgeçtik. İşçilere verilen günce kemirmek bedeli ve günlük kat bedeli istisna tutarlarını artırdık. Çalışanlara yemek bedeli yerine yapılan akça ödemeleri bile doğrudan sağlık vergisi istisnası kapsamına aldık. İşverenlerin cıvıltı, gaz ve ısınma giderleri için çalışanlarına yapacakları bin liraya kadar ödemelerini sağlık vergisinden ayrıklık ettik, bu ödemelerin sigorta prim kesintisine bağımlı tutulmamasını sağladık. Dümdüz usulde vergilendirilen tahminî 850 bin esnafımızın kazançlarını dirimsel vergisinden derogasyon tuttuk. Zirai tutma ödemelerinde dirimlik vergisini kaldırdık. Eski 5 yılda mamul kesintiler kapsamında, 1,5 milyon çiftçimize bugüne kadar 2,7 bilyon teklik tutarında vergiyi reddetme ettik. Evlerinde imal ettikleri malları internet üzerinden satanlar ile yapı ve cephelerindeki tesislerden elde ettikleri elektriği sisteme satan vatandaşlarımızın kazançlarını esnaf muafiyetinin kapsamına karışma ettik. Sertifikalı kül tohumluk, fide ve fidanların KDV oranını yüzdelik 1’e düşürdük. Yüzde 8 oranına tabi tarım makinelerinin kapsamını genişlettik. Tıbbi cihazlarda KDV oranını yüzdelik 18’den yüzde 8’e indirdik.”

Bitkisel, bu sene süresince enflasyonla savaş kapsamında 276 bilyon 800 milyon teklik vergiden vazgeçtiklerinin bilgisini paylaşarak, Türk halkının gurur güçlerini gözeterek enflasyonla mücadeleye alacak politikaları aracılığıyla yüce olduğunu söylediği destek sağladıklarını dile getirdi.

Nebati, “Bizler, bugüne kadar olduğu kabil, daha çok birlikte topladığımız verginin rastgele lirasının vatandaşlarımıza gine hizmet adına dönmesini çıkarmak ve karşı terinin karşılığını verebilmek üzere gecemizi gündüzümüze katarak çalışmaya devam edeceğiz” dedi.

Vekil Bitkisel, 2023 Yılı Bütçe teklifinde bakanlığın temel hizmetlerine ilişik yerine; Finansal Sistemin Geliştirilmesi ve Sigortacılık Programı, Hazine Varlıklarının ve Yükümlülüklerinin Yönetimi Programı, Kayıt Dışı Ekonomiyle Uğraş Programı ile Stratejik Yönetim ve Temel Tahsisi Programının meydan aldığını belirterek, bakanlığın 2023 yılı toplanmış bütçe teklifinin 2,2 trilyon liralık olduğunu söyledi.

Faiz dünya tutulduğunda bütçe teklifinin 1,6 trilyon liralık olduğunu tabir fail Icra Vekili Nebati, bahis konusu bu teklifin kestirmece yüzde 1’ine mukabele fail 15,5 milyar liranın bakanlığın hizmetleri amacıyla kullanılacağını ve bu kapsamda personel ve sosyal asayiş giderleri amacıyla 7,1 bilyon lira, servet ve hizmet giderleri üzere 7,4 bilyon liralık, cari transferler amacıyla 146 milyon teklik, anamal giderleri amacıyla 894,5 milyon teklik öneri edildiğini aktardı.

Komisyon, milletvekillerinin bütçeye ilişik kuruntu bildirmesi ile bitmeme ediyor.