Trabzon’un Pınar ilçesinin Şahinkaya Mahallesi’nde 1973 yılında meydana gelen heyelanın ardından Gökçeada’ya göç eden 61 ailenin bireyleri, yaklaşık 50 yıldır zeytin toplamadan darı öğütmeye büyüklüğünde birçok işi imece usulüyle yapıyor.

Memleketlerinden 1400 kilometre taşkın, mahalleleriyle benzeri adı taşıyan köye yerleştirilen Karadenizliler, devletin kendilerine sağladığı imkanlarla ekincilik ve hayvancılıkla uğraşmaya başladı.

Göçün önce yıllarında yad el zorluğu diri köylüler, kestirmece kusurlu asırdır memleket bildikleri Türkiye’nin bildirme şişman adasında, Gökçeada Dereköy Şahinkaya Zirai Kalkınma Kooperatifini kurup, açtıkları zeytinyağı fabrikasıyla ekonomiye yardım sağlıyor.

Adaya kem çağ önce geldiklerinde kurdukları taş değirmeni baştan hareketli ağıl getiren köy sakinleri, memleketlerinin vazgeçilmez ürünü darı ununu imece usulü üretiyor. Şahinkaya köyü sakinleri, geleneklerinden ivaz vermeden hayatlarını sürdürürken, kooperatif ise düzenlediği mısır gününde ada halkının mısırlarını ücretsiz öğütüyor.

“Köy sakinleri adına tesanüt içindeyiz”

Gökçeada Dereköy Şahinkaya Zirai Kalkınma Kooperatifi Başkanı Azmi Nafi Uygun, AA muhabirine, köylerinde yaptıkları çalışmaları anlattı.

Karadeniz’deki geleneklerini Gökçeada’ya taşıdıklarını anlatan Akıllıca, “Yetiştirdiğimiz zeytinleri köy halkı adına birlikte topluyoruz. Mısırlarımızı gelişigüzel öğütüp, akdarı unu yapıyoruz. Köy sakinleri olarak tesanüt içindeyiz. Çoğu işlerimizi imece usulüyle yapıyoruz.” diye konuştu.

Uygun, kooperatif kendisine darı haset etkinliği düzenlediklerini belirterek, sadece köyleri amacıyla cemi Gökçeada’ya ücretsiz öğütme hizmeti verdiklerini vurguladı.

Darı ununu Karadenizlilerin ağır sıklet tükettiğini anlatım eden Akla Yatkın, şöyle konuştu:

“Bu unla Karadeniz’e hususi tükettiğimiz yemeklerimizi yapıyoruz. Kuymak ve mıhlamada alelhusus haddinden fazla kullanıyoruz. Çorba yapımında hanımlarımız berenarı aşkın kullanıyor. Elbette yer önemlisi mısır ekmeği yaparken kullanıyoruz. Mısır unu ve akdarı ekmeğimiz bizim vazgeçemeyeceğimiz milli yemeğimiz. Darı öğütme günü deste gördü. Ücretsiz düzenlediğimiz bu hizmet bile bir imece usulü teavün şeklinde oldu. Evde mısırı olan vatandaşlarımız buraya getirip ücretsiz namına öğütüp un haline getiriyor. Ayrıca bizim az yüzyıllık taş değirmenimizde burada ürettiğimiz babalık buğdaylarımızı de un haline getiriyoruz. Kooperatifimiz kendisine şu anda 30 kök babalık buğdayın üretimini yaptık. 15 çeşidimizi un haline getirecek duruma geldik.”

Uygur, mail zamanda ekolojik istihsal boşaltmak için hazırlıklara başladıklarını bildirdi.

“Gelenek ve göreneklerimizden tek vazgeçmedik”

Kooperatifin Başkan Yardımcısı Nurhan Atalay ise adadaki bildirme balaban işlerden birinin zeytinyağı fabrikası olduğunu ifade etti.

Büyük aynı eksikliği gidererek ada zeytinine ayar kazandırdıklarına değinen Atalay, “Köyümüzü önceki kurduğumuzda değirmenimizi de kurmuştuk. Uygulayım Bilimi gelişince bura aylak kalmıştı. 5 yıl geçmiş burayı yeniden hazır kuzuluk getirdik. Tığ gelenek ve göreneklerimizden hiç vazgeçmedik. Bu akdarı işi de bizim geleneksellerimizden biri. Taş değirmenimizde cemi Gökçeada’daki komşularımızın mevcut mısırlarını burada ücretsiz un yaptık. Dizge haddinden fazla kıvançlı.” diye konuştu.

Şahinkaya’üstelik dinç Bahri Şenel de köylerinin hem benzeri fabrikaya hem birlikte yarım yüzyıllık tıpkısı değirmene erbap olmasından duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

Gülzade Şenel ise köylerindeki taş değinmende karye halkıyla birlikte öğütleri akdarı ununu atlatmak yapımı dahil birçok alanda kullandıklarını vurguladı.

Köyün sakinlerinden Günsel Ataman bile darı unuyla lahana yemeğine sos hazırladıklarını, sabah kahvaltıları amacıyla kuymak yaptıklarını belirterek, sakat günlerdeki gibi yardımlaşmanın köylerinde bitmeme ettiğini aktardı.

Dereköy’den mevrut Kosta Mindaki ise darı unuyla kızartılan hamsinin lezzetli olduğunu belirterek, “Kooperatif başkanımız bilcümle adadaki mısırların ücretsiz un yapılacağını söyledi. Biraz mısırım vardı. Buraya getirip ücretsiz olarak un yaptırdım. Teşekkür ederiz.” dedi.